ΙΟΥΛΙΟΣ ΠΟΛΥΔΕΥΚΗΣ - ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΟΝ (βιβλίο 1ο)


'Ιούλιος Πολυδεύκης Κομμόδω Καίσαρι χαίρειν. ώ παί πατρός αγαθού, πατρώόν εστί σοι κτήμα κατ' ίσον βασιλεία τε καί σοφία. τής δέ σοφίας τό μέν τι εν τή τής ψυχής αρετή, τό δ' εν τή χρεία τής φωνής. τής μέν ούν αρετής έχεις τό μάθημα εν τώ πατρί, τής δέ φωνής, ει μέν ήγεν αυτός σχολήν, παρείχεν άν σοι τό ημών ελάχιστα δείσθαι: επεί δ' εκείνον η σωτηρία τής οικουμένης απασχολεί, έγωγ' ούν έν γέ τί σοι πρός ευγλωττίαν συμβαλούμαι. ονομαστικόν μέν ούν τώ βιβλίω τό επίγραμμα, μηνύει δέ όσα τε συνώνυμα ως υπαλλάττειν δύνασθαι, καί οίς άν έκαστα δηλωθείη: πεφιλοτίμηται γάρ ου τοσούτον εις πλήθος οπόσον εις κάλλους εκλογήν. ου μέντοι πάντα τά ονόματα περιείληφε τούτο τό βιβλίον: ουδέ γάρ ήν ράδιον ενί βιβλίω πάντα συλλαβείν. ποιήσομαι δέ τήν αρχήν αφ' ών μάλιστα προσήκει τούς ευσεβείς, από τών θεών: τά δ' άλλα ως άν έκαστον επέλθη τάξομεν. έρρωσο. 
Θεός καί θεοί καί δαίμονες: ούτω γάρ `Ομήρω (A 222 saep) δοκεί δαίμονας καλείν τούς θεούς. καί Πλάτων (Polit 272 E) δέ ‘τόν τού παντός κυβερνήτην μέγιστον δαίμονα’ ωνόμασεν, επειδή τής αυτής χρείας τό θείον καί τό δαιμόνιον. καί τό μέν χωρίον εν ώ θεραπεύομεν τούς θεούς, ιερόν καί νεώς, ένθα δέ καθιδρύομεν, σηκός καί τέμενος: οι μέν γάρ ακριβέστεροι σηκόν τόν τών ηρώων λέγουσιν, οι δέ ποιηταί καί τόν τών θεών, ως οι τραγωδοί (TGF adesp 424) ‘αγνόν εις σηκόν θεού.’ τό δέ πρό αυτού πρόδομος, καί τό κατόπιν οπισθόδομος, καί η είσοδος προπύλαια. αυτά δέ ά θεραπεύομεν, αγάλματα, ξόανα, έδη θεών, εικάσματα θεών, εικόνες, μιμήματα, τυπώματα, είδη, ιδέαι. βρέτας δέ ή δείκηλον ουκ έγωγε προσίεμαι. εφ' ών δέ θύομεν ή πύρ ανακαίομεν, βωμός, θυμιατήριον, 
εστία: ένιοι γάρ ούτως ωνομάκασιν. ούτω δ' άν κυριώτατα καλοίτο η εν πρυτανείω, εφ' ής τό πύρ τό άσβεστον ανάπτεται. εσχάρα δ' ιδικώς δοκεί μέν ώδε ονομάζεσθαι, εφ' ής τοίς ήρωσιν αποθύομεν: ένιοι δέ τών ποιητών (Aesch Pers 205, Eur Suppl 33 saep) καί τόν τών θεών βωμόν ούτω κεκλήκασιν. 
είη δ' άν ο μέν είσω περιρραντηρίων τόπος ένθεος, ιερός, καθιερωμένος, καθωσιωμένος, αβέβηλος -- καίτοι ουδέπω εντετύχηκα τώ ονόματι -- ο δ' έξω βέβηλος: τό γάρ ανίερος αρμόττοι άν μάλλον επί τών ου καθαρών τόπων. ει μέντοι καί τι χωρίον άβατον είη τού ιερού, τούτο καί άδυτον είποις άν καί άψαυστον καί αψαυστούμενον καί αθέατον καί ανάκτορον. οι δ' ανειμένοι θεοίς τόποι άλση τε καί τεμένη καί έρκη, καί ο περί αυτά κύκλος περίβολος. ει δέ καί άσυλόν τι είη, τούτο καί κρησφύγετον λέγε καί φύξιμον: καί ιερούς όρους, εντός ών τοίς ικέταις ασφάλεια. η δ' άνετος θεοίς γή ιερά καί οργάς. 
τό δέ οικοδομήσαι νεών λέγοις άν καί περιβαλέσθαι νεών καί εγείραι νεών καί αναστήσαι νεών καί ποιήσαι νεών καί νεών εργάσασθαι, καί συνθείς νεωποιήσαι. φιλοτιμότερον δέ καί τό νεών περιεργάσασθαι τώ αγάλματι. τό δέ άγαλμα ιδρύσασθαι ερείς καί στήσασθαι, ενστήσασθαι, αναστήσαι, καθιδρύσαι, εγκαθιδρύσασθαι, εγκαθίσαι τώ νεώ, καθοσιώσαι, καθιερώσαι, εντεμενίσαι. 
τό δέ έργον ίδρυσις, καθιέρωσις, στάσις, ανάστασις, καθίδρυσις, κατάστασις, καθοσίωσις, εργασία, ποίησις. τά δέ εναντία ανατρέψαι, καθελείν, καταβαλείν, κατενεγκείν, καθελκύσαι, συγχέαι τόν κόσμον τού νεώ, καταπρήσαι, εμπρήσαι, καταφλέξαι, πυρί νείμαι, εκ βάθρων ανασπάσαι, ακρωτηριάσαι. τό δέ έργον ανατροπή, καθαίρεσις, ακρωτηριασμός. οι δέ κατασκευάζοντες τούς νεώς καί τά αγάλματα τεχνίται, τούς μέν περί τόν νεών λιθοξόους τε καί οικοδόμους καί τέκτονας είποις άν, φιλοτιμούμενος δέ καί νεωποιούς καί ιεροποιούς, τούς δέ επί τοίς αγάλμασι χειροτέχνας ουκ αγαλματοποιούς μόνον ουδ' αγαλματουργούς, αλλά καί θεοποιούς καί θεοπλάστας, ως 'Αριστοφάνης (I frg 786, 787 Ko), ώσπερ τήν τέχνην αγαλματοποιίαν καί αγαλματουργίαν καί αγαλματοποιικήν καί 
θεοποιητικήν καί αγαλματουργικήν, ου μήν καί θεοποιίαν: δυσχερές γάρ πρός τήν ακοήν τούνομα. τό δέ εργάσασθαι θεούς έστιν ειπείν, καί ποιήσαι, μιμήσασθαι, δείξαι, τυπώσαι: σκληρόν γάρ τό μορφώσαι. αλλά καί κοιλάναι λίθον εις θεού μορφήν καί διαγλύψαι καί διαρθρώσαι καί διατυπώσαι καί διαξέσαι. 
οι δέ τών θεών θεραπευταί ιερείς, νεωκόροι, ζάκοροι, προφήται, υποφήται, θύται, τελεσταί, ιερουργοί, καθαρταί, μάντεις, θεομάντεις, χρησμωδοί, χρησμολόγοι, χρησμοδόται, παναγείς, πυρφόροι, υπηρέται, θεουργοί:ποιητικώτερον (Aristoph Pac 1124) γάρ τό θυηπόλοι. αι δέ θήλειαι ιέρειαι, προφήτιδες, καί (TGF adesp 425) ‘έργων μυστικών προφάντιδες,’ καί τά λοιπά πρός τούς άρρενας κοινά. ιδίως δέ η εν Δελφοίς προφήτις Πυθία. 
ει δέ που καί πνεύμα είη μαντικόν, ο μέν τόπος ένθεος καί επίπνους καί κάτοχος καί επιτεθειασμένος καί κατειλημμένος εκ θεού, ώσπερ καί ο χρών ανήρ: ούτος δέ καί ενθουσιών, καί κεκινημένος εκ θεού, καί αναβεβακχευμένος, καί πλήρης θεού, καί παραλλάττων εκ θεού. τό δέ πνεύμα είποις άν καί ατμόν μαντικόν, καί άσθμα δαιμόνιον, καί θείαν αύραν, καί άνεμον μαντικόν, καί φωνήν προαγορευτικήν. τά δέ ρήματα τούτων τά τώ ανδρί συμβαίνοντα κατασχεθήναι, καταληφθήναι, ενθουσιάσαι, επιθειάσαι, αναβακχεύσαι, πληρωθήναι θεού: τό γάρ επιπνευσθήναι κακόφωνον. τά δέ ονόματα τού πράγματος κατακωχή, κάθοδος θεού, καταβολή, κατηβολή, κατοχή, επιθειασμός, επίπνοια, βακχεία, κίνησις εκ θεού, κατάληψις, ενθουσιασμός: ώσπερ καί τά επιρρήματα ενθέως, επίπνως, κατόχως, ενθουσιαστικώς, θειαστικώς, επιτεθειασμένως. τό δέ πάν χωρίον μαντείον καί χρηστήριον καί ανάκτορον. τό δέ πράγμα χρησμωδήσαι καί μαντεύσασθαι -- ένιοι δέ τών 'Αττικών(?) καί μαντεύσαι λέγουσι -- ανειπείν, αναφθέγξασθαι, προειπείν, προθεσπίσαι -- τό γάρ θεσπιωδήσαι διθυραμβώδες -- προαγορεύσαι, προμηνύσαι, προδηλώσαι, προδιδάξαι, χρησμοδοτήσαι, χρησμολογήσαι, ανελείν, προφητεύσαι, χρήσαι. καί τό μέν έργον μαντεία, χρησμολόγιον, λόγιον, φήμη εκ θεού, πρόρρησις, προαγόρευσις, χρησμωδία, χρησμολογία, ανάρρησις, μάντευμα: καί διαλύσαι τά μεμαντευμένα, τά ανειρημένα, τά κεχρησμένα, τά κεχρησμωδημένα, τά προηγορευμένα, τά τεθεσπισμένα: ιδίως δέ τό εκ Δελφών καλείται πυθόχρηστον. καί οι χρώμενοι θεωροί. 
ονομάζοιτο δ' άν καί η τέχνη μαντική προαγορευτική, χρησμολογική. τόν δέ χρώντα καλοίης άν προφήτην, μάντιν, χρησμωδόν, χρησμολόγον: ποιητών γάρ (Aeschyl Ag 1134, Eurip Med 668 etc) ο θεσπιωδός. έχοις δ' άν ειπείν καθ' έτερον είδος χρείας, ήκεν εκ θεού φήμη, ήκε μάντευμα εκ θεού, ήκε λόγιον, εξέπεσε χρησμός, ηνέχθη μάντευμα, ανείπεν ο θεός, ανείλεν ο θεός, ανεφθέγξατο αμέτρως, εν εξαμέτρω τόνω, καί τά τοιαύτα. οίς προσθετέον τό θεομανείν, τό θεοκλυτείν, θεολογείν. θεόληπτος, φοιβόληπτος, νυμφόληπτος, μουσόληπτος, εκ Πανός ή άλλου τινός θεού κάτοχος ή κατεχόμενος. 
ο μέν τοίνυν θεούς νομίζων ανήρ καλοίτ' άν ευσεβής, φιλόθεος, όσιος, φιλοθύτης, φιλεορταστής, ιερουργικός, θεών επιμελής, θεοίς ανακείμενος, θειασμώ προσκείμενος, λατρεύων θεοίς, ένθεος, κατάθεος, θεοσεβής, θεολογικός, επιτεθειασμένος, ιερός, καθιερωμένος, θεοφιλής. ο δέ υπερτιμών δεισιδαίμων καί δεισίθεος: κωμικόν 
(III p 415. 85 Ko) γάρ ο βλεπεδαίμων. ο δέ εναντίος άθεος, ανίερος, ασεβής, δυσσεβής, αθέμιτος, μισόθεος, θεομισής, ολίγωρος θεών, νεωτεριστής περί τό θείον, εναγής, εξάγιστος, βέβηλος, θεοβλαβής: ο γάρ θεοστυγής τραγικόν (Eurip Tr 1213). ονόματα δέ τού πράγματος εκεί μέν ευσέβεια καί οσιότης καί θεών επιμέλεια καί λατρεία θεών καί θεοσέβεια -- τό γάρ φιλοθεότης βίαιον -- , ενταύθα δέ ασέβεια καί ανοσιότης καί ολιγωρία περί τό θείον καί θεοβλάβεια καί αθεότης. ρήματα δέ ευσεβείν, οσιούν, σέβειν, σέβεσθαι, θεοσεβείν. τό δ' εναντίον ασεβείν μόνον: τό γάρ ανοσιουργείν πρός έτερα. ει δέ καί επιρρήματα προσθετέον, επί μέν τού ευσεβούς οσίως, ενθέως, φιλοθέως, θεοφιλώς, θεοσεβώς, επί δέ τού εναντίου ασεβώς, δυσσεβώς, ανοσίως, αθέως, θεοβλαβώς, θεομισώς, αθεμίτως. 
ονομάσαις δ' άν ιερόν αρχαίον, σεμνόν, ένθεον, θείον, φρικώδες, εκπληκτικόν, αρχαιόπλουτον, παλαιόπλουτον, ζάπλουτον, μεγαλόπλουτον, βαθύπλουτον, πολύχρυσον, πολυάργυρον, πολυτάλαντον. 
θεοί υπερουράνιοι, ενουράνιοι, επουράνιοι, εναιθέριοι, εναέριοι: επίγειοι, οι αυτοί καί επιχθόνιοι: ενάλιοι, θαλάττιοι, οι αυτοί καί ενθαλάττιοι, υπόγειοι, χθόνιοι καί υποχθόνιοι καί καταχθόνιοι, εστιούχοι, πολιούχοι, πατρώοι, ξένιοι, φίλιοι, εταιρείοι, φράτριοι, αστεροπηταί, αγοραίοι, ερίγδουποι, εφέστιοι, επικάρπιοι, στράτιοι, τροπαιούχοι, ικέσιοι, τρόπαιοι, αποτρόπαιοι, λύσιοι, καθάρσιοι, αγνίται, φύξιοι, σωτήρες, ασφάλειοι, παλαμναίοι, προστρόπαιοι, γενέθλιοι, γαμήλιοι, φυτάλιοι, προτρύγαιοι. τά πολλά δέ τούτων ως ίδιά εστι τού Διός, ώσπερ ο υέτιος καί ο καταιβάτης, καί παρ' 'Αθηναίοις φράτριος. τό γάρ νεφεληγερέτης καί όσα τοιαύτα επί τού Διός, ώσπερ καί τό εννοσίγαιος καί τό ενοσίχθων καί τά όμοια επί τού Ποσειδώνος, ποιηταίς ανείσθω. 
δεί δέ προσιέναι πρός τούς θεούς καθηράμενον, καθαρεύσαντα, φαιδρυνάμενον, περιρρανάμενον, απορρυψάμενον, απονιψάμενον, αγνισάμενον, αγνεύσαντα, ηγνευμένον, ωσιωμένον, καθαρώ νώ, υπό νεουργώ στολή, υπό νεοπλυνεί εσθήτι. προσιέναι θεοίς, πρόσοδον ποιείσθαι πρός τούς θεούς, εύχεσθαι θεοίς, ανατείνειν τάς χείρας, 
εντυγχάνειν θεοίς, προστρέπεσθαι θεούς, κατακαλείν θεούς, ανακαλείν θεούς, αιτείν παρά τών θεών ταγαθά, προσφεύγειν θεοίς, ποτνιάσθαι, καταντιβολείν, καθικετεύειν, θύειν θεοίς, ιερουργείν, ιεροποιείν, βουθυτείν, εκατόμβην προσάγειν, θυηπολείν, παιάνας άσαι, ύμνον άσαι, ιερών προκατάρξασθαι, λιβανωτόν καθαγίζειν, θυμιάν, αρώματα λύειν εν πυρί. τά δέ αρώματα καί θυμιάματα καλείται: Θουκυδίδης(?) δ' αυτά είρηκεν αγνά θύματα, πρός τά αιμάσσοντα καί σφαττόμενα αντιτιθείς σμύρναν, λιβανωτόν. ιερεία προσάγειν τοίς βωμοίς, αιμάσσειν τούς βωμούς, δεκάτην αποθύειν, εύχεσθαι κατά βοός ή άλλου του, σπένδειν, κατασπένδειν, στεφανούν, αναστέφειν, στεφανώματα προσφέρειν, μυρρίνην στεφανωτρίδα, σπείσαι, κατασπείσαι, επισπείσαι, μηρία επιθείναι, ουλάς επιβαλείν, σπλαγχνεύσασθαι, θυηλήσασθαι, ιερών προκατάρξασθαι, σπλάγχνων απάρξασθαι, δεκάτην αποθύσαι, δεκάτην αποθείναι, αναθείναι, ανάθημα ποιήσασθαι, αναθείναι εις τόν νεών. τά δ' αναθήματα ως επί τό πολύ στέφανοι, φιάλαι, εκπώματα, θυμιατήρια, χρυσίδες, αργυρίδες, οινοχόαι, αμφορίσκοι. η δέ Πυθία καί κνισάν αγυιάς ανήρει. απαρχάς προσενεγκείν, απάργματα προσφέρειν, άργματα προσφέρειν, ψαιστά, πόπανα, όμπην, πελάνους, στεφάνους, πέμματα, στέμματα, θαλλούς, μυρρίνας, άνθη. παιανίσαι, παιάνα άσαι: τό γάρ ολολύξαι καί ολολυγή χρήσασθαι επί γυναικών. τά μέντοι πράγματα θυσία, βουθυσία, θυηπολία, κατάκλησις θεών, ανάκλησις, έντευξις, πρόσοδος, ιερουργία, ιεροποιία, ικετεία, σπονδή. τό δέ από τών βωμών απορρέον πνεύμα, κνίσα καί ατμός. προσακτέον δέ θύσιμα ιερεία άρτια, άτομα, ολόκληρα, υγιή, άπηρα, παμμελή, αρτιμελή, μή κολοβά μηδέ έμπηρα μηδέ ηκρωτηριασμένα μηδέ διάστροφα. Σόλων δέ τά έμπηρα καί αφελή ωνόμασε. προσακτέον μέντοι καί βούς άζυγας. 
ιστέον δ' ότι τά εκ τών ιερείων κρέα θεόθυτα καλείται. 
ίνα δέ καί αναπαύσω σε πρός μικρόν, επεί τό διδασκαλικόν είδος αυχμηρόν εστι καί προσκορές, ουδέν άν κωλύοι προσθείναι καί μύθου γλυκύτητα εις ψυχαγωγίαν, ότι καί μήλα θύουσι περί Βοιωτίαν `Ηρακλεί -- λέγω δέ ου τά πρόβατα τή ποιητική φωνή, αλλά τά ακρόδρυα -- εκ τοιάσδε τής αιτίας. ενειστήκει μέν γάρ η πανήγυρις τού θεού, καί κατήπειγε τού θύειν ο καιρός, τό δέ ιερείον άρα κριός ήν. καί οι μέν άγοντες άκοντες εβράδυνον -- ο γάρ 'Ασωπός ποταμός ουκ ήν διαβατός, μέγας άφνω ρυείς -- , οι δ' αμφί τό ιερόν παίδες ομού παίζοντες απεπλήρουν τής ιερουργίας τόν νόμον: λαβόντες γάρ μήλον ωραίον κάρφη μέν υπέθεσαν αυτώ τέτταρα, δήθεν τούς πόδας, δύο δ' επέθεσαν -- τά δ' ήν τά κέρατα -- καί κατά τούς ποιητάς αποθύειν έφασαν τό μήλον ως πρόβατον. ησθήναί τε λέγεται τή θυσία τόν `Ηρακλέα, καί μέχρι τούδε παραμένειν τής ιερουργίας τόν νόμον. καί καλείται παρά τοίς Βοιωτοίς Μήλων ο `Ηρακλής, τούνομα εκ τού τρόπου τής θυσίας λαβών. 
τά πρό τών ιερών περιρραντήρια, καθαρμοί, καθάρσεις, καθάρσια, καθαρτήρια, καθάρται. καί οι τούτοις χρησάμενοι καθαροί, ώσπερ οι εναντίοι ακάθαρτοι. καθαρώς οσίως ωσιωμέμως αγνώς ηγνευμένως αγίως προσιόντες, ανόσιοι, ανίεροι: ανάγνως ανοσίως ακαθάρτως πάντα δρώντες, μιαροί, παμμίαροι, εναγείς, άγει προσεχόμενοι, μιάσματι ενεχόμενοι. καί τά πράγματα, τό μέν άγιον, καθαρόν, όσιον, αγνόν, ευαγές, άχραντον, τό δ' εναντίον εναγές, εξάγιστον, δυσαγές, μιαρόν, παμμίαρον, μίασμα, μύσος. άλλης δέ χρείας καθήρασθαι, μίασμα εκνίψασθαι, άγος αποπέμψασθαι, μύσος λύσασθαι, απολύσασθαι, αποτρέψασθαι, αποδιοπομπήσασθαι. 
τά δέ πρός θυσίαν σχίζαι, σφαγίδες, κοπίδες, πελέκεις, οβελοί, λίκνα, κανά, χέρνιβες: τό γάρ πεμπώβολα (Hom A 463) καί ουλοχύται (Hom A 458) καί τά τοιαύτα ποιητικά. 
καιροί δ' ιεροί πανηγύρεις, εορταί, ιερομηνίαι, θεοφάνια, θεοξένια, ... μεθέορτοι ημέραι κατά 'Αντιφώντα (fg 171 Bl). καί άνθρωποι εορτασταί, πανηγυρισταί, φιλέορτοι, συνεορτασταί, συμπανηγυρισταί, είποις δ' άν πανηγύρεις δημοτελείς καί πάνδημοι καί δημόσιαι καί δημοθοινίαι καί πανθοινίαι καί πανδαισίαι. τό δ' εν ταίς ευωχίαις ή κρεανομίαις πρώτον τών μερίδων λαμβάνειν πρωτοθοινία ονομάζεται. τά δέ ρήματα εστιάσθαι, ευωχείσθαι, πανηγυρίζειν, εορτάζειν, συνεστιάσθαι, συνευωχείσθαι, συμπανηγυρίζειν, συνεορτάζειν, συσπένδειν καί ομοσπονδείν καί ομοσπόνδους γίνεσθαι, κρατήρων συμμετέχειν. 
είη δ' άν τής αυτής ιδέας καί τάδε, μυστήρια, τελεταί, όργια, μύσται, μυσταγωγοί, τελεσταί, οργιασταί. καί μυείν, μυσταγωγείν, μυείσθαι, οργιάζειν, τελείσθαι, τελείν. φιλοτιμότερον δέ τή χρήσει τό τελεσιουργείν καί η τελεσιουργία. ιεροφάνται, δαδούχοι, κήρυκες, σπονδοφόροι, ιέρειαι, παναγείς, πυρφόροι, υμνωδοί, υμνήτριαι: ιακχαγωγός γάρ καί κουροτρόφος καί δαειρίτης, καί όσα τοιαύτα, ίδια τών 'Αττικών. ο δέ μυηθείς μεμυημένος, τετελεσμένος, ωργιασμένος, ώσπερ ο εναντίος αμύητος, ατέλεστος, ανοργίαστος. ονομάζονται δέ καί μυστηριώτιδες σπονδαί καί μυστικαί ημέραι, ώσπερ ιεραί, άφετοι, άνετοι, καθιερωμέναι, κατωνομασμέναι θεοίς, καθωσιωμέναι, καταπεφημισμέναι. τά δέ μυστήρια καί τά όργια τελεταί καί τέλη μυστικά καί τελεσιουργίαι. 
εορταί έντιμοι Μουσών Μουσεία, `Ερμού ''Ερμαια, Διός Διάσια καί Πάνδια, 'Αθηνάς Παναθήναια, ''Ηρας ''Ηραια, Δήμητρος Δημήτρια καί θεσμοφόρια καί 'Ελευσίνια, Κόρης παρά Σικελιώταις (C G F I p 213. 174 Kaibel) θεογάμια καί ανθεσφόρια, 'Αρτέμιδος 'Αρτεμίσια καί 'Εφέσια, Κρόνου Κρόνια, 'Ασκληπιού 'Ασκληπιεία, 'Απόλλωνος Δήλια, `Εκάτης `Εκατήσια, Τροφωνίου Τροφώνια, Διοσκούρων 'Αθήνησιν 'Ανάκεια. συντάττοιντο δ' άν τούτοις καί αι τής περιόδου καί τών αγώνων κλήσεις, 'Ολύμπια καί τά λοιπά. 
ωδαί εις θεούς κοινώς μέν παιάνες, ύμνοι, ιδίως δέ 'Αρτέμιδος ύμνος ούπιγγος, 'Απόλλωνος ο παιάν, αμφοτέρων προσόδια, Διονύσου διθύραμβος, Δήμητρος ίουλος: λίνος γάρ καί λιτυέρσης σκαπανέων ωδαί καί γεωργών. 
προσαπτέον δέ τούτοις θεούς ορκίους. όρκον ομνύειν, ομνύναι -- τό δέ ομόσαι ελέγετο καί πίστιν επιθείναι -- ορκωμοτείν, ορκωμοσία ορκωμότας, ορκώσαι, ορκωτούς, ορκιητόμους, ει μή σκληρόν. ευορκείν, εμπεδούν όρκοις. εύορκον, ευώμοτον. ευορκία καί επιορκία, επίορκον, δυσώμοτον. ορκούν, εξορκούν, ενόρκως τι ειπείν, ενωμότως τι ειπείν. ένορκον, ενώμοτον. άνορκον, ανώμοτον. επιορκήσαι θεούς, ευορκήσαι φρικώδεις όρκους καί θεόν δύσμηνιν καί βαρύμηνιν καί δυσόργητον. 
Καί περί μέν θεών αρκείτω τοσαύτα: βασιλέα δέ επαινών λέγε πατήρ, ήπιος, πράος, ήμερος, προνοητικός, επιεικής, φιλάνθρωπος, μεγαλόφρων, ελευθέριος, χρημάτων κρείττων, έξω παθών, εαυτού κρατών, άρχων ηδονών, λογισμώ χρώμενος, οξύς, αγχίνους, περιεσκεμμένος, εύβουλος, δίκαιος, σώφρων, θεών επιμελής ανθρώπων κηδεμών, στάσιμος, βέβαιος, ανεξαπάτητος, μεγαλογνώμων, ισχυρογνώμων, ενεργός, τελεσιουργός, φροντιστής τών αρχομένων, σωτήρ, πρόχειρος εις ευεργεσίαν βραδύς εις τιμωρίαν, ασφαλής, απλανής, ακλινής, ακριβέστερος πρός τό δίκαιον ζυγού, ευπρόσιτος, ευπρόσοδος, ευπροσήγορος, ευέντευκτος, μειλίχιος, προσηνής, επιμελής τών υπηκόων, φιλοστρατιώτης, πολεμικός μέν ου φιλοπόλεμος δέ, ειρηνικός, ειρηνοποιός, ειρηνοφύλαξ, παιδευτικός, αρχικός, νομοθετικός, εύ ποιείν πεφυκώς, θεοειδής. πολλά δέ εστιν ά λόγω τις άν είποι καί ουκ ονόματι. ψέγων δ' ερείς τυραννικός, ωμός, θηριώδης, βίαιος, πλεονέκτης, φιλοχρήματος καί τό τού Πλάτωνος(?) ερασιχρήματος, άρπαξ καί τό τού `Ομήρου (A 231) δημοβόρος, υπερόπτης, υπερήφανος, δυσπρόσιτος, δυσπρόσοδος, δυσπροσήγορος, δυσέντευκτος, δυσόργητος, δύσθυμος, έμπληκτος, ταραχώδης, ηδονών ήττων, ακρατής, ακράτωρ, αλόγιστος, μισάνθρωπος, άδικος, άβουλος, άνισος, ανόσιος, νού κενός, εύκολος, ευμετάβολος, ευεξαπάτητος, ραδίως εκφερόμενος, ανήμερος, επιθυμίαις ενδιδούς, ακόλαστος, υβριστής, πολεμοποιός, βαρύς, επαχθής, δυσκάθεκτος, αφόρητος. 
Λέγε δέ περί τού μή βραδύνοντος έτοιμος, πρόχειρος, πρόθυμος, άοκνος, ταχύς, οξύς, έντονος, ενεργός, απροφάσιστος, τώ καιρώ χρώμενος, εγρηγορώς, σπουδαίος, ουδέν υπερτιθέμενος, ουδέν υπερβαλλόμενος. περί δέ τού εναντίου βραδύς, μελλητής, νωθρός, νωθής, σχολαίος, αμελής, αμβλύς, αργός, διάγων, διαμέλλων, υπερβαλλόμενος, υπερτιθέμενος, στρεφόμενος, τόν καιρόν παριείς. καί τά πράγματα τού μέν ετοιμότης, οξύτης, εγρήγορσις, προθυμία, σπουδή, τάχος: τού δέ σχολή, σχολαιότης, μέλλησις, μελλησμός, βραδυτής, αναβολή, νώθεια, αργία, τριβή. τό γάρ τοι τριψημερείν είρηται μέν, ου μήν έμοιγε αρέσκει. 
Λέγοις άν περί βεβαίου βαφής δευσοποιός, ανέκπλυτος, μόνιμος, έμμονος, εγκρατής, ανεξάλειπτος, ανεξίτηλος, ανέκρυπτος, ανέκνιπτος, ανέκτριπτος, ανθούσα, ευανθής, ανθηρά. περί δέ τής εναντίας αβέβαιος, έκπλυτος, εξίτηλος, εύρυπτος, ευέκρυπτος, ευέκπλυτος, ευέκνιπτος, ακρατής, ανανθής. έστι δ' ειπείν καί ανείναι τής βαφής. τό δέ έργον εκπλύναι, εκνίψαι, εκτρίψαι, εκρύψαι, απορρύψαι. 
πάλιν δέ σε διαναπαύων, όπως μή κάμης πρός έν είδος αποβλέπων, ερώ περί πορφύρας, όπως τήν αρχήν ευρέθη. Τύριοι λέγουσιν ως `Ηρακλής ηράσθη νύμφης επιχωρίας: Τύρος δ' ήν τή νύμφη τούνομα. είπετο δ' άρα τώ `Ηρακλεί καί κύων κατά δή τόν παλαιόν νόμον: οίσθα γάρ ότι τοίς ήρωσι συνεισήεσαν μέχρι τών εκκλησιών οι κύνες. ο τοίνυν `Ηράκλειος κύων κατά πέτρας έρπουσαν πορφύραν θεασάμενος, προυχούσης αυτή τής σαρκός, ενδακών ο μέν τήν σάρκα ποιείται τροφήν, ο δέ λύθρος άρα τά χείλη τού κυνός αιμάξας εφοίνιξεν. ως δέ ήκεν ο ήρως παρά τήν κόρην, ήσθη θεασαμένη τά χείλη τού κυνός ανθούντα αήθει βαφή, καί ουκ έφη προσήσεσθαι τού λοιπού τόν `Ηρακλέα, ει μή αυτή κομίσειεν εσθήτα τών τού κυνός χειλών ιοειδεστέραν. ο μέν τοίνυν `Ηρακλής εξεύρέ τε τό ζώον καί τόν λύθρον συνελέξατο καί τό δώρον εκόμισε τή κόρη, πρώτος γενόμενος ευρετής τώ Τυρίω λόγω τής Φοινίσσης βαφής. τά δέ νύν οι Φοίνικες ώδε θηρώσι τε τό ζώον, καί τό έριον χρωννύντες δολούσιν ως πρός τήν όψιν ανθείν. σχοινίον πλεξάμενοι παμμήκες, ισχυρόν τε καί καρτερόν ως ενθαλαττεύειν δύνασθαι, τούτου συνεχείς ώσπερ κώδωνας εξαρτώσιν εκ μετρίων διαστημάτων, κυψέλας εκ σπάρτου τινός ή σχοίνου διαπλεξάμενοι. δασείαι δ' εισί τά κατά τήν είσοδον: τά γάρ τών σπάρτων ή τών σχοίνων τέλη περί τοίς στόμασι τών κυψελών εξεπίτηδες ανέχειν εώσιν, ως τώ μέν παριόντι ραδίως είκειν καί διίστασθαι, αναχώρησιν δέ εις τούμπαλιν μηδέ αναστροφήν τώ παρελθόντι ενδιδόναι. ταύτας τάς κυψέλας δελεάσαντες οι πορφυρείς εν τοίς πετρώδεσι καθιάσι, τό καλώδιον φελλού τινός εξάψαντες ως ανέχειν τό θήραμα. διαλιπόντες δέ νύκτα μίαν καί εφημερεύσαντες ως επί τό πολύ τάς κυψέλας έμπλεως τών ζώων ανέλκουσιν. έπειτα κοψάμενοι τό όστρακον εν ταυτώ καί τήν σάρκα καί ταριχεύσαντες φυλάττουσιν εις δευσοποιίαν. όταν δ' εκείνη χρήσθαι εθέλωσιν, ύδατι τήν άσιν αποκαθήραντες, ενέψουσιν εμπύρω λέβητι τό θήραμα τό θαλάττιον, τό δ' αίμα επειδάν πυρί ομιλήση, χείταί τε καί εξανθεί, καί τό μέν ξανθίζεται, τό δέ κυαναυγές γίνεται, τό δέ άλλο εις άλλην χρόαν τρέπεται: καί ό τι άν καθής, πάν τό συγγενόμενον τώ αίματι πρός τήν εκείνου χρόαν μεταχρώννυται. χαίρει δέ ηλίω ομιλούσα τής πορφύρας η βαφή, καί η ακτίς αυτήν αναπυρσεύει, καί πλείω ποιεί καί φαιδροτέραν τήν αυγήν, εκφοινισσομένην εκ τού άνω πυρός.
''Εμποροι καί κάπηλοι καί μεταβολείς οι ορθοί τι πράττοντες: οι δέ καθήμενοι βάναυσοι, καί η εργασία αυτών βαναυσία καί βαναυσουργία. εργάται, χειροτέχναι, χειρουργοί, αποχειροβίωτοι, δημιουργοί: καί χειροτεχνία καί χειρουργία καί δημιουργία. εδραίοι τεχνίται: τό γάρ χειρογάστορες `Εκαταίος (FHG I frg 359) λεγέτω, καί τό χειρώνακτες `Ηροδότω (I 93, II 141) δεδόσθω. 
Ευφορία, φορά, ευετηρία, ευθηνία, ευκαρπία, πολυκαρπία, κάν βιάζηταί τις, πολυσιτία, ευπορία γής. καί λόγω, αξιωτάτης ούσης τού σίτου τής αγοράς, πληθούσης τής αγοράς, τών πυρών σωρηδόν κεχυμένων, επευωνισμένων τών πυρών, τής τιμής τού σίτου καταβεβηκυίας ή κατεληλυθυίας, αφθόνων όντων τών αναγκαίων, τών αγαθών χύδην κειμένων, ευπραγίας ούσης περί τήν αγοράν, ραδίας ούσης τής περί τούς πυρούς διαθέσεως, πολλής μέν πράσεως ούσης πολλής δ' ωνής. καί ετέρως. δικαίας τής γής γενομένης περί τήν φοράν, ευφόρου τής γής γενομένης, τής γής αμειψαμένης τόν πόνον τών γεωργών. τό δ' εναντίον λιμός, αφορία, δυσετηρία, ακαρπία, ένδεια τροφών, επίλειψις τών αναγκαίων, σίτου σπάνις, σπανοσιτία, αναβεβηκυίας τής τιμής τών πυρών, επιτετιμημένων τών πυρών, ουκ όντων τών αναγκαίων, επιλελοιπότων τών εις τήν ημέραν επιτηδείων, ουκ ουσών τροφών, κακοπραγίας ούσης περί τήν αγοράν, ουκ ευπραγούσης τής αγοράς, αφόρου τής γής γενομένης, αδίκου τής γής γενομένης, αντειπούσης τής γής τοίς γεωργοίς. καί ετέρως. αντέπραξεν η γή τοίς γεωργοίς, ουχ υπήκουσεν, ουκ απέδωκε τά εκφόρια. δύναται δέ τις ειπείν καί πνεύμα τάς αρούρας επέφλεξεν, άνεμος τούς αστάχυς εκένωσεν, ύδωρ τούς καρπούς ουκ έθρεψεν, ή όμβρος τούς καρπούς επέκλυσεν, ή αυχμός ενέσκηψεν, ή άβροχος η γή διέμεινεν, ή εδίψησαν οι καρποί, ή ερυσίβη τούς καρπούς κατέλαβεν ή πάχνη ή διαφθορά. 
'Ενιαυτός, έτος, δωδεκάμηνος χρόνος, ηλίου περίοδος, περιελθόντος εξ ωρών εις ώρας τού θεού, τόν κύκλον τού άστρου περιδραμόντος. ημίετες καί ημιέτης χρόνος, καί διέτης δέ καί τριέτης, καί μέχρι δεκαέτους, επί μέν χρόνου παροξυνόντων, επί δέ παιδίου καί φυτού καί οίνου καί τών τοιούτων οξυνόντων, ως επί τού διετής μέχρι τού δεκετής. ο δέ ενδεκαέτης σκληρότερόν μοι φαίνεται, άμεινον ούν διαλύσαντας ειπείν ενοσκαίδεκα ετών καί δυοκαίδεκα, συνάπτοντας μετά τού καί, καί τόν σύνδεσμον οξύνοντας. είτα τρεισκαιδεκαέτης παροξυντέον, καί πάλιν τετταρωνκαίδεκα ετών, καί τετταρακαίδεκα έτη γεγονώς. είτα καί πεντεκαιδεκαέτης καί εκκαιδεκαέτης καί επτακαιδεκαέτης, ά παροξυντέον: καί πάλιν οκτωκαίδεκα γεγονώς έτη καί εννεακαίδεκα, ομοίως τώ δυοκαίδεκα. είτα εικοσαέτης, καί λοιπόν ενός καί είκοσι, καί εφεξής από τού ελάττονος αριθμού ομοίως άχρι τών τριάκοντα ετών. είτα τριακοντούτης, καί πάλιν από τού ελάττονος αριθμού μέχρι τών τετταράκοντα, καί τετταρακοντούτης, καί πεντηκοντούτης, καί τάλλα ομοίως. καί τριακοντούτεις καί τριακοντούτιδες σπονδαί. ρητέον δέ τού ενεστώτος έτους, τού παρόντος έτους, τούδε τού έτους, τούτω τώ έτει, επ' έτος, τήτες: πέρυσι, τού εξελθόντος έτους, τού παρελθόντος, τού προανυσθέντος, τού εξήκοντος, τού παρεληλυθότος, τού παυσαμένου, τού λήξαντος, ταίς παρελθούσαις ώραις: τού μέλλοντος έτους, τού εισιόντος, τού ήξοντος, τού αφιξομένου, τού προσιόντος, νέωτα, εις νέωτα. προπέρυσι, τρίτον έτος τουτί καί τέταρτον, καί ομοίως κατ' αριθμόν τόν παρελθόντα χρόνον λογίζου. καί καρπός μέν επέτειος, βρέφος δέ ενιαύσιον. εορτή δέ ετήσιος η κατ' έτος αγομένη, διετήσιος δέ η διά παντός τού έτους, ήν ''Ομηρος (η 118) άν είποι επετήσιον. επί διετές δέ ηβάσκων ο εξ εφήβων δύο έτη. όταν δέ είπη ο `Ησίοδος (Op 698) ‘η δέ γυνή τέτορ' ηβώοι,’ τετταρακαίδεκα έτη λέγει, προσαριθμουμένων τών δέκα. λέγεται δέ καί αυτοετή τά ενιαύσια. καί διενιαυτίσαι τό δι' όλου τού ενιαυτού τι πράξαι, απενιαυτίσαι δέ τό φυγείν εις έτος ή παύσασθαί τινος επ' ενιαυτόν. χρόνος δέ πολυετής ή άνθρωπος ή οίνος, καί ομοίως ολιγοετής. 
εκ δέ μηνών σιτηρέσιον έμμηνον καί μηνιαίον καί τριακονθήμερον καί εξάμηνον. 
τά δέ μέρη τού έτους ισταμένου τού έτους, καί πάλιν πρωΐ τού έτους, καί νέου έτους, καί μεσούντος τού έτους καί ακμάζοντος καί παυομένου καί λήγοντος. καί αι ώραι, χειμών καί χειμερινή ώρα καί χειμέριος ώρα, καί έαρ καί ηρινή ώρα, καί θέρος καί θερινή ώρα, καί ώρα έτους, καί μετόπωρον καί μετοπωρινή ώρα, καί φθινόπωρον καί φθινοπωρινή ώρα. καί ιδίως τόν καιρόν τούτον οπώραν ονομάζουσιν (Hom X 27): ‘ός ρά τ' οπώρης είσι’ φιλοτιμότερον δέ θέρους ακμή, καί ήρος υπολάμποντος, καί ήρος υπανθούντος, καί ως Θουκυδίδης (IV 1, 1) περί σίτου εκβολήν, καί (IV 6, 1) σίτου χλωρού όντος, καί (IV 2, 1) περί σίτου ακμήν. καί από τών επί τοίς καρποίς καιρών, οίον τρυγητού καιρώ καί αμητού καιρώ καί σπόρου καιρώ, καί περί καρπών συλλογήν, καί αμπέλου οργώσης, καί ελαίας περκνής, καί τής γής ανθούσης. καί άλλως τό έαρ περί ζεφύρου πνοάς, καί τό θέρος περί τά ετήσια πνεύματα. καί από άστρων, περί 'Αρκτούρον ιστάμενον, καί υπό τόν Σείριον αστέρα, καί περί Πλειάδων επιτολάς, καί περί Πλειάδων δυσμάς. καί τό θέρους που διαγαγείν θερίσαι καί ενθερίσαι, καί τό ήρος εαρίσαι καί ενεαρίσαι, καί τό χειμώνος χειμάσαι καί εγχειμάσαι: καί χωρία χειμάδια. ουκέτι μέντοι καί μετοπωρίσαι εστίν εν χρήσει, εκ δέ τού ομοίου χρήσθαι άν τις αυτώ δύναιτο. 
μέρη δέ μηνός ισταμένου καί μεσούντος καί λήγοντος, ως καί τάς τρείς δεκάδας ούτω πως διαιρείν. καί η μέν πρώτη νουμηνία, από δέ τής δευτέρας άχρι τής πρώτης δεκάδος τό ισταμένου προσθετέον: μετά δέ τήν δεκάτην `Ησίοδος (Op 782) μέν ‘πέμπτη δ' η μέση,’ φησί, τήν πεντεκαιδεκάτην λέγων, ημίν δέ ρητέον πρώτη επί δέκα καί δευτέρα επί δέκα καί μέχρι τής εικάδος, τό δέ από τούτου πρώτη επί εικάδι -- η δ' αυτή καί δεκάτη φθίνοντος -- καί δευτέρα επί εικάδι -- η δ' αυτή καί ενάτη φθίνοντος -- καί ομοίως άχρι τής τριακάδος, ήν οι 'Αττικοί καλούσιν ένην καί νέαν, `Ομήρου (ξ 162 = τ 307) προειπόντος ‘τού μέν φθίνοντος μηνός τού δ' ισταμένοιο.’ διελόντι δέ εις τρία τόν μήνα τό τρίτον άν αυτού καλοίτο δεχήμερον. 
καί τό μέν εφ' εκάστη ημέρα γινόμενον ημερήσιον, τό δέ δι' όλης τής ημέρας πραττόμενον πανήμερον ή πανημέριον, ως καί τό δι' όλης τής νυκτός πάννυχον ή παννύχιον. τό δέ διά μιάς ημέρας πραχθέν αυθημερόν, καί τό τήν αυτήν οδόν διά μιάς ημέρας επανελθείν αυθημερίσαι. καί τό δι' όλης ημέρας τι πράξαι ημερεύσαι καί διημερεύσαι, οίον επί τών βαναύσων ο Πλάτων (?) είρηκε πρός πύρ ημερεύοντας. λέγοιτο δ' άν καί παρημερεύσαί τινι έργω ή ανθρώπω. καί ο δι' όλης ημέρας θέων ημεροδρόμος. τό δ' εις τήν επιούσαν μή μένον εφήμερον, τό δέ παρά μίαν ετερήμερον. φαίης δ' άν τή παρελθούση ημέρα, καί τή απιούση, καί τή εξηκούση, καί τή προτεραία, καί τή προτέρα, καί τή χθές: επί δέ τού εν αυτή πραχθέντος χθιζόν, έωλον. επί δέ τής παρούσης ημέρας τήμερον καί σήμερον, καί η ενεστώσα καί η ενεστηκυία. η δ' επιούσα ημέρα καλείται αύριον καί υστεραία καί υστέρα καί προσιούσα. τήν δέ μετ' αυτήν εικάσαις άν ως ένηφι `Ησίοδος (Op 410) καλεί, ει μή τήν τριακάδα ούτω λέγει. ιδίως δέ παρ' 'Αθηναίοις καλούνται τριακάδες επί τών τετελευτηκότων. φιλοτιμότερον δέ τό προστιθέναι τήν είς πρόθεσιν ταίς επιούσαις ημέραις, οίον εις αύριον, καί εις τήν επιούσαν, καί εις ημέραν τρίτην, καί εις ημέραν τετάρτην. λέγεται δέ καί εις ημέραν ρητήν, εις ήν άν ορισώμεθα, εις ημέραν ωρισμένην, εις ημέραν διωμολογημένην. καί ημέρα κυρία η επί τινι τεταγμένη: κάν χωρίς τού ημέρας είπωσιν οι ρήτορες ‘παρούσης δέ τής κυρίας’ καί ‘ενεστώσης τής κυρίας,’ προσυπακούεται τό ημέρας. επί δέ τών παρελθουσών ημερών ημέρα τρίτη, καί τρίτην ταύτην ημέραν, καί τάς άλλας ομοίως. 
μέρη δέ ημέρας περίορθρον, όρθρος, υπολαμπούσης ημέρας, υποφαινούσης, υπό πρώτην έω, ηλίου ανίσχοντος, περί ηλίου επιτολάς, πρωί, καί πρωί τής ημέρας. μεσούσης ημέρας, περί μεσημβρίαν, ηλίου υπέρ κεφαλής ισταμένου, κλίναντος εις τά μεσημβρινά τού θεού, δείλης, δείλης οψίας, καί μεσημβρινού καιρού, καί δειλινού καιρού, ηλίου εις τό κάτω ρέποντος, οψέ τής ημέρας. τό γάρ πρωίτατα καί οψίτατα ουκ επί ημέρας μέρους αλλ' επί χρόνου λέγεται, οίον ταχέως καί βραδέως, ως επί τών τι πραττόντων πρό καιρού ή μετά καιρόν, πρωί τής ηλικίας καί πρωίτερον καί πρωίτατα, καί οψέ τής ηλικίας, οψίτερον, οψίτατα. περί ηλίου δυσμάς, εσπέρας, ότε ήδη συνεσκόταζε. καί σκοταίοι αφίκοντο. 
τά δέ τής νυκτός μέρη νυκτός αρχή, καί περί πρώτην νύκτα, καί νυκτός αρχομένης, καί περί πρώτας φυλακάς καί δευτέρας καί τρίτας, ή καθ' ''Ομηρον (?) περί πρώτην μοίραν. ή περί πρώτον ύπνον, ει μή ευτελές. μεσούσης νυκτός, μέσων νυκτών. υπό τό λυκαυγές, όπερ ''Ομηρος (H 433) ‘αμφιλύκην νύκτα’ καλεί. περί αλεκτρυόνων ωδάς, αλεκτρυόνων αδόντων, υπό τόν ωδόν όρνιθα. καί τό μέν νυκτός τι πράξαι νυκτερεύσαι καί που καί νυκτεριναί φυλακαί. τό δέ δι' όλης νυκτός διανυκτερεύσαι, καί τό μέν εσπέρας προσγρυπνήσαι καί εφεσπερεύσαι καί εφεσπερεύσασθαι, τό δέ προαναστήναι περί τόν όρθρον επορθρεύσασθαι. ώρα δέ καί ημιώριον, ως Μένανδρος (III frg 1015 Ko), σημείον ωνομάζετο παρά τοίς παλαιοίς. καί από σκιάς δέ εδηλούτο, οίον δεκάπους η σκιά καί ενδεκάπους. 
έστι δέ τών καιρών καί τά επιρρήματα τού χρόνου, τότε καί πότε καί οπότε, καί τηνίκα καί πηνίκα καί οπηνίκα καί ηνίκα καί τηνικαύτα. καί ποτέ καί πάλαι καί πρόπαλαι καί τρίπαλαι. πρό ολίγου, πρό πολλού. μετ' ολίγον, ολίγω ύστερον, βραχεί ύστερον. άρτι, ό εστι πρό μικρού, καί νύν δή, ό εστι ταυτόν. καί όλως πολλά τής αυτής ιδέας εστίν. 
Φέρε δή καί περί οίκου φράσωμεν. οίκος, οικία, οίκησις, οικητήριον, ενοικητήριον, καταγωγή, καταγώγιον, υποδοχή, κατάλυσις, κατάλυμα, καταλυτήριον, ξενών, αυλή, ενδιαίτημα, τάχα δέ καί καλύβη καί σκηνή. οικήσαι, ενοικήσαι, κατάγεσθαι, εγκατάγεσθαι, ενδιαιτηθήναι, καταλύσαι, εναυλίσαι, εναυλίσασθαι, καταυλίσασθαι, σκηνώσαι, 
κατασκηνώσαι. τά μέντοι ενδιαιτήματα, καί αι καλύβαι, ώσπερ καί τά ενηβητήρια, ουκ επί τών αναγκαίων οικήσεων αλλ' επί τών τερπνών τάττεται. καλείται δέ ο υποδεχόμενος καί ο υποδεχθείς ξένος, ιδίως δέ ο υποδεχόμενος ξενοδόχος. άλλως δέ ο δεσπότης τής οικίας στεγανόμος: παρά δέ τοίς Δωριεύσι καί Αιολεύσιν εστιοπάμων ονομάζεται. ένιοι δ' αυτόν καί ναύκληρον εκάλεσαν, καί τόν υπέρ τής καταγωγής μισθόν ναύλον, όπερ ενοίκιον ου παρά τοίς πολλοίς μόνον αλλά καί παρά τοίς παλαιοίς καλείται, παρά δέ ενίοις καί στεγανόμιον. είποις δ' άν μισθώσασθαι καί μισθώσαι οίκον, όπερ `Ηρόδοτος (I 68) εκδιδόναι καλεί: ‘εμισθούτο παρ' ουκ εκδιδόντος τήν 
αυλήν.’ 
μέρη δ' οικίας: αύλειος θύρα, κηπαία θύρα, αμφίθυρος, ήν ''Ομηρος (X 126, 132, 333) ορσοθύρην καλεί, οι δέ πολλοί πλαγίαν θύραν. ουδός οδός καί τών περί τάς θύρας μερών θαιρός μέν ο στροφεύς ονομαζόμενος, σταθμοί δέ τά εκατέρωθεν ξύλα κατά πλευράν τών θυρών, ά καί παραστάδας φασίν. αυτάς δέ τάς θύρας σανίδας ''Ομηρος (M 121 X 128 etc) καλεί. τό δ' υπέρ αυτάς υπερθύριον ή υπέρθυρον, τό δέ προύχον τού υπερθυρίου γείσον καί γεισώματα. τά δέ πρός ασφάλειαν κλείθρα, μοχλοί, κλείδες καί κλήδες, επιβλήτες, βαλανάγραι, οχείς. τόν δέ ονομαζόμενον κόρακα κορώνην ''Ομηρος (α 441 etc) καλεί. εισιόντων δέ πρόθυρα καί προπύλαια. καί τόν μέν πυλώνα ονομαζόμενον καί θυρώνα καλούσι, τό δέ τού πυλωρούντος οίκημα πυλώριον. είτα πρόδομος καί προαύλιον: είτα αυλή τό ένδον, ήν αίθουσαν ''Ομηρος (Ζ 243, δ 297 etc) καλεί. είποις δ' άν τόν περίστυλον τόπον καί περικίονα -- καί γάρ στύλος καί κίων ονομάζεται -- κατά δέ τούς 'Αττικούς περίστωον. στοάν δέ κάλει τό μέρος αυτού: στοά γάρ τό ταμιείον καλείται. η μέντοι χρήσις καί επί τά εναντία τέτραπται. τών δέ οικιών πρόδομος καί δώμακαί δωμάτιον καί κοιτών: ει γάρ καί Μένανδρος (III frg 1022 Ko) αυτό βαρβαρικόν οίεται, αλλ' 'Αριστοφάνης ο κωμωδοδιδάσκαλος (I frg 6 Ko) τά τοιαύτα πιστότερος αυτού, ειπών εν Αιολοσίκωνι 
κοιτών απάσαις είς, πύελος μί' αρκέσει. 
ανδρών, ίνα συνίασιν οι άνδρες: εξέδρα, ίνα συγκάθηνται. συμπόσιον εκ τού έργου ωνομασμένον: τό δ' αυτό καί συσσίτιον. οίκος τρίκλινος πεντάκλινος ή δεκάκλινος, καί απλώς πρός τό τού μεγέθους μέτρον ο τών κλινών αριθμός. θάλαμος, γυναικωνίτις, ιστεών, ταλασιουργικός οίκος, σιτοποιικός, ίνα μή μυλώνα ως ουκ εύφημον ονομάζωμεν. οπτανείον τό καλούμενον μαγειρείον, αποθήκαι, ταμιεία, θησαυροί, φυλακτήρια. Ξενοφών δέ καί στεγνά καί στέγην ωνόμασεν, ούτω πως υπειπών (Oecon VIII 13?) ‘όσα δ' ουδ' εν δεκακλίνω †μεγαλοστέγη,’ καί πάλιν (Oecon IX 3) ‘στεγνά ψυχεινά’ καί ‘αλεεινά.’ καλοίτο δ' άν τό μέν υπό τούς πόδας έδαφος, τό δ' υπέρ τήν κεφαλήν όροφος καί οροφή καί στέγη. καί υπόστεγόν τι καί άστεγον καί κατάστεγον, καί υπωρόφιον καί ομωρόφιον. τό δέ μεταξύ τού ορόφου καί τού στέγους παρωροφίς. τό δ' υπεράνω τού ορόφου στέγος, ό ποιητικώς τέγος λέγεται. τά δ' υπέρ αυτό προύχοντα, ως τόν όμβρον απερύκειν, προτεγίσματα. είτα υπερώα οικήματα, τά δ' αυτά καί διήρη. αι δέ προβολαί τών υπερώων οικημάτων, αι υπέρ τούς κάτω τοίχους προύχουσαι, γεισηποδίσματα, καί τά φέροντα αυτάς ξύλα γεισήποδες. αμείβοντες δ' εισί ξύλα εκατέρωθεν τών τοίχων αλλήλοις αντερειδόμενα πρός τό τούς εκ μέσου υψηλούς ορόφους ανέχειν δύνασθαι. 
Πλοίον, ναύς, ολκάς, σκάφος, μυριοφόρος ναύς: τό δέ μυριαγωγός ευτελές. εκατόντορος, πεντηκόντορος, τριακόντορος, εικόσορος. εννήρης, επτήρης, τριήρης, διήρης, μονήρης. μακρά πλοία, στρογγύλα. ακάτια, εφόλκια, εφολκίδες, λέμβοι, κύδαροι, γαύλοι, κέλητες, κελήτια, επακτρίδες, επακτροκέλητες, βάρεις, πορθμείον, πορθμίς, αλιάς, δίκροτον, αμφηρικόν, αμφήρης, διήρες, δίκωπον, ημιολίς, ημιολία, πλοίον μονόξυλον. καί Πτολεμαίου ναύς πεντεκαιδεκήρης, καί 'Αντιγόνου τριάρμενος. λέγοιτο δ' άν ταχεία ναύς καί ταχυναυτούσα, καί δρομάδες ολκάδες, ως 'Αριστοφάνης (I frg 420 Ko). λέγεται δέ καί βαρεία ναύς, σιταγωγός, σιτηγός, οπλιταγωγός, στρατιώτις, στρατηγίς, ιππαγωγός, φορτίς, φορτηγός, φορτηγικόν πλοίον καί ως Θουκυδίδης λέγει (VI 88. 9) φορτικόν, ληστρίς: πολύζυγος ναύς ως ''Ομηρος (B 293). έστι δέ τινα πλοία Λύκια λεγόμενα κριοί καί τράγοι, ως εικάζειν ότι τοιούτόν τι πλοίον καί ο ταύρος ήν ο τήν Ευρώπην απαγαγών. πρόπλους ναύς καί πρόπλοι νήες. λέγοις δ' άν τάς ναύς καί πορεία θαλάττια καί οχήματα πελάγια. 
καί οι μέν εργαζόμενοι τήν ναύν ναυπηγοί καί τέκτονες, φιλοτιμότερον δέ νεουργοί καί νεωποιοί καί τριηροποιοί καί τά όμοια. ζωγράφοι, στυππειοπώλαι, σχοινοσυμβολείς, χαλκείς, σιδηρείς. τά δ' εις τήν κατασκευήν χρήσιμα σανίδες, σίδηρος, ήλοι, πιττάνια καί πίττα, στυππείον, κάλοι, κηρός, γόμφοι, κώπαι. ερείς δέ γομφούν καί πηγνύειν καί αρμόζειν, πακτούν καί πάκτωσις. 
μέρη δέ νεώς δρύοχον, τρόπις, τρόπιδες, τροπίδια, στείρα, τροποί. τό δέ τή στείρα προσηλούμενον φάλκης, εφ' ού η δευτέρα τρόπις. καλείται δέ ούτος καί λέσβιον καί καλχήνη καί κλειτοπόδιον. τό δέ καταλήγον αυτού επί τήν πρώραν προεμβολίς, τό δέ υπ' αυτήν έμβολον. μέσον δέ τής προεμβολίδος καί τού εμβόλου η στείρα καλουμένη. υπέρ δέ τό έμβολον δελφίς ίσταται, όταν η ναύς δελφινοφόρος ή. τό δέ μεταξύ τού στόλου καί τής προεμβολίδος ....: ο στόλος δ' εστίν υπέρ τήν στείραν, ός καί περικεφαλαία καλείται. τό δ' υπέρ τό προύχον ακροστόλιον ή πτυχίς ονομάζεται, καί οφθαλμός, εφ' ού καί τούνομα τής νεώς επιγράφουσι. τή δέ στείρα προσηλούται ο καλούμενος φάλκης. ενδοτέρω δέ εστιν εκατέρωθεν η εφολκίς, ήν καί ρινωτηρίαν καλούσι. τό δ' υπό τήν τρόπιν τελευταίον προσηλούμενον, τού μή τρίβεσθαι τήν τρόπιν, χέλυσμα καλείται. καί τό μέν έδαφος τής νεώς κύτος καί γάστρα καί αμφιμήτριον ονομάζεται. καλοίτο δ' άν καί θάλαμος, ού οι θαλάμιοι ερέττουσι: τά δέ μέσα τής νεώς ζυγά, ού οι ζύγιοι κάθηνται, τό δέ περί τό κατάστρωμα θράνος, ού οι θρανίται. καί όθεν μέν αι κώπαι εκδέδενται, σκαλμός, ώ δέ εκδέδενται, τροπωτήρ, καί τροπώσασθαι ναύν. τό δ' υπό τόν σκαλμόν επισκαλμίς. τό δ' υποκείμενον τοίς ερέταις υπηρέσιον. δι' ών δέ διείρεται η κώπη, τρήματα. τό δέ πρός αυτώ τώ σκαλμώ δέρμα άσκωμα. η δέ παρά τούς θρανίτας οδός πάροδος, παράθρανος. οι δέ περί τήν στείραν εκατέρωθεν παρατεινόμενοι τροποί πρώτος καί δεύτερος, ο καί θαλάμιος. επτά δ' †ενίοις ανίσταται η τριήρης, ών έκαστος κατά τάξιν καλείται, πρώτος βόλος καί δεύτερος καί εφεξής. ονομάσαις δ' άν τοίχον δεξιόν καί ευώνυμον, καί σελίδα, καί πλευράν. τό δέ ζυγόν καλείται καί κληίς καί σέλμα. τής δέ πρώρας τά εκατέρωθεν παρειά καλείται καί πτερά. έστι δέ τι εδώλιον πρωρατικόν, εφ' ού κάθηνται. τά δέ περί τήν πρύμναν προύχοντα ξύλα περιτόναια καλείται. εκεί που καί σκηνή ονομάζεται τό πηγνύμενον στρατηγώ ή τριηράρχω. τό δέ άκρον τού πηδαλίου οίαξ: τό δέ πάν οίαξ τε καί πηδάλιον καλείται. τό δέ μέσον αυτού φθείρ ή ρίζα ή υπόζωμα, τό δέ τελευταίον πτερύγιον, τό δέ λοιπόν αυχήν. ίνα δέ κατακλίνεται ο κυβερνήτης, άγκλιμα καλείται. τό μέσον δέ τής πρύμνης σανίδιον, ού τό εντός ενθέμιον, τό δ' απηρτημένον αυτώ επισείων. τά δέ άκρα τής πρύμνης άφλαστα καλείται, ών εντός ξύλον ορθόν πέπηγεν, ό καλούσι στυλίδα: ού τό εκ μέσου κρεμάμενον ράκος ταινία ονομάζεται. τής δέ κώπης τό μέν ού λαμβάνονται οι ναύται, εγχειρίδιον, τό δέ μέσον ουρίαχος, τό δέ τελευταίον πτερά καί ταρσοί κωπών. καί τό μέν υποδεχόμενον τόν ιστόν ληνός καλείται, τό δέ εναρμοζόμενον αυτώ πτέρνα, τό δέ τελευταίον τό πρός τή κεραία ηλακάτη καί θωράκιον καί καρχήσιον, τό δέ υπέρ τήν κεραίαν άτρακτος, ού καί αυτόν τόν επισείοντα απαρτώσι. καί ο μέν μέγας καί γνήσιος ιστός ακάτειος, ο δέ κατόπιν επίδρομος, ο δέ ελάττων δόλων. καλείται δέ τι καί λόγγασος. τής δέ κεραίας τό μέσον τό κατά τόν ιστόν άμβολα καί ξύμβολα, τά δέ εκατέρωθεν συνέχοντα αγκύλαι, τά δέ τελευταία ακροκέραια. εάν δ' ή κατάφρακτον τό πλοίον, επιναυπηγούνται πυργούχοι, καί επ' αυτών πυργία δύο, δεξιόν καί ευώνυμον, ών μέσον τό κατάστρωμα. τά δέ ξύλα εφ' ών αι σανίδες επίκεινται, κανόνια καί σταμίνες. τό δέ συνέχον άνωθεν εκατέρους τούς τοίχους περιτόναιον καλείται. είποις δ' άν κοίλη ναύς, κοίλον σκάφος, έδαφος νεώς, τά κάτωθεν τής νεώς. καί τόν τόπον δέ τόν πρός ταίς κώπαις κωπητήρα καλούσιν. είτα παρεξειρεσία, έμβολον, άντλον, όθεν καί υπέραντλον σκάφος. η δ' ανοιγομένη θυρίς εις εκροήν τού ύδατος ευδίαιος καλείται. 
έστι δέ εν τή νηί ιστός, ιστοδόκη, κεραία, σχοινία, κάλοι, πρότονοι, καλώδια, πείσματα, απόγυα, επίγυα, πρυμνήσια: εγχωρεί γάρ τώ ονόματι χρήσθαι, κάν ή ποιητικόν. άγκυραι αμφίβολοι, αμφίστομοι, ετερόστομοι: καί άγκυρα ιερά, ή χωρίς ανάγκης ου χρώνται. αποβάθρα καί διαβάθρα, ήν σκάλαν καλούσιν. οι δέ στίχοι τών κωπών ταρσώματα καλούνται. δέρρεις, διφθέραι. έστι δέ τις καί μηχανή καί τροχός καί τροχιλία, καί δι' ών οι κάλοι διείρονται, κρίκοι: τό γάρ κίρκοι ποιητικόν (Hom Ω 272, Sophocl frg 683), ίδιον δέ τό κύκλοι. είτα θρανεία, υπηρέσιον, έρματα, καί ηρματισμέμη ναύς καί ανερμάτιστος, κοντός, κάδος, αντλία, ιμονιά. τά δέ σύμπαντα σκεύη όπλα καλείται: καί ο Ξενοφών (Oecon VIII 12) ‘σκεύη κρεμαστά’ καί ‘ξύλινα,’ Δημοσθένης (L 28) δέ καί αποτριβήν σκευών 
ωνόμασεν. 
οι δ' εμπλέοντες κυβερνήτης, πρωράτης, ναύτης, ερέτης, τριηρίτης, πρόσκωπος, επίκωπος, αυτερέτης: ούτω γάρ Θουκυδίδης (I 10, III 18, VI 91) ωνόμασε τούς καί ερέττοντας καί απομαχομένους. περίνεως: ούτω δ' εκάλεσε (I 10) τούς άλλους επιβάτας. τούτους δ' άν καί πλωτήρας καλοίεν: τό γάρ ναυβάτας ονομάζειν τραγικώτερον, βέλτιον δέ τό επιβεβηκότας καί εμπλέοντας. μάλιστα δ' επιβάτας. ο δέ τοίχαρχος ονομαζόμενος λόγω άν λέγοιτο τοίχων άρχων. ο δέ παρά τή εσχάρα εσχαρεύς. είη δ' άν τών εμπλεόντων καί έμπορος. άλλης δέ χρείας τριήραρχος, πεντηκόνταρχος, ναύαρχος, επιστολεύς: ούτω γάρ εκαλείτο ο επί τού στόλου διάδοχος τού ναυάρχου. ο δέ στόλος καλοίτ' άν καί απόστολος. προσθετέον δέ τούτοις καί τριηραύλην καί κελευστήν. 
καί πάλιν ετέρας χρείας αλιεύς, ιχθυουλκός, ασπαλιευτής, ασπαλιεύς, πυριευτής, τριοδοντία χρώμενος, δικτυεύς, δικτυουλκός, πορφυρεύς, πορφυρευτής, σπογγοθήρας. τά δέ εργαλεία αυτών κάλαμοι, ράβδοι, λίνον, τρίχες ίππειοι, άγκιστρα, ακιδωτά, αγκυλώματα, δίκτυα, αμφίβληστρα, πόρκοι, κύρτοι, γρίφοι, πάναγρον λίνον, φελλοί, μολύβδαιναι. ιχθυοθηρική, αλιευτική, υγροθηρική, αγκιστρευτική, ερκοθηρευτική, πυριευτική. 
ερείς δέ νήχεσθαι, νείν, κολυμβάν, δύεσθαι, είτα νήκτης, δύτης βύθιος, κολυμβητής ύφαλος, ύφυδρος, επιπολάζων, επινηχόμενος υπονηχόμενος. τό δέ έργον πλείν, εμπλείν, εκπλείν: καί έκπλους, απόπλους, κατάπλους. ναυτίλλεσθαι, ερέττειν, κώπαις ελαύνειν, τριηριτεύειν, κωπηλατείν. κυβερνάν δέ οιακίζειν τό σκάφοςκαί κατευθύνειν, καλείσθω δέ ο κυβερνήτης ο επί τών οιάκων καθήμενος, ο τής νεώς ηγεμών, ο τών ναυτών άρχων, ο επί τοίς οίαξιν εστώς, καί κατ' 'Αντιφώντα (frg 176 Bl) ο ποδοχών, ή μάλλον κατ' εμέ ο ποδηγών: κέκληται δέ υπό ποιητών καί ηνίοχος τής νεώς. καί τής νεώς υποκυβερνάν, προκυβερνάν επί τού πρωράτου. καλούνται δέ τινες καί ναυτιλίαι βραχείαι καί ναυτιλίαι μακραί. 
τά δέ εντιθέμενα ταίς ναυσί φόρτος, φορτία, αγώγιμα, ρώπος, γόμος, παρενθήκαι. αφ' ών ρήματα επιφορτίσασθαι καί γεμίσασθαι καί ενθέσθαι. λέγοιτο δ' άν καί πληρώσασθαι καί προσαναθέσθαι επί τού καταστρώματος, εμβαλέσθαι καί εσβαλέσθαι. εκθέσθαι, αποφορτίσασθαι, κουφίσαι τήν ναύν, επελαφρύναι, εκβολήν ποιήσασθαι τών φορτίων. 
χωρία επιθαλαττίδια, οίς έστι προσσχείν, ακτή, ηών, αιγιαλός, χηλή ύφορμος, όρμος, λιμήν. λιμένος ή καταγωγής έπαινος εύορμος, ευπροσόρμιστος, εύδιος, ευλίμενος, εύστομος, βαθύς, αγχιβαθής, εν σκέπη τών πνευμάτων, απήνεμος, νήνεμος, υπήνεμος, ασφαλής, ακύμων, ακίνδυνος, ράδιος προσσχείν, ασφαλής προσβαλείν: ουκ άν δεηθείης πείσματος εν αυτώ. βαθείς όρμοι, ήσυχοι, απόρρυτοι, νήνεμοι, ναύλοχοι. τό δέ έργον ναυλοχείν. καί στόμα λιμένος, καί εύστομος λιμήν καί ευεπίμικτος. ψόγος δέ δύσορμος, δυσπροσόρμιστος, δυσπρόσμικτος, χειμέριος, αλίμενος -- `Υπερείδης (frg 159 Bl) δέ καί όνομα εποίησε, τών τόπων τήν αλιμενίαν -- τραχύς, κατήνεμος, κυματίας, πολυκύμων, αβαθής, πονηρόν έχων τό στόμα, καί πονηρόν έχων τόν είσπλουν. τά δέ πράγματα καταγαγέσθαι, κατάραι, καταπλεύσαι, εισπλεύσαι, προσσχείν, προσβαλείν, εισορμίσασθαι, ενορμίσασθαι, εγκαθορμίσασθαι, προσμίξαι τή ηπείρω, κατακολπίσασθαι. καί τά ονόματα καταίρουσι μέν καταγωγή, κατάπλους, κάταρσις, αναγομένοις δέ αναγωγή, έκπλους, άπαρσις. αναγαγέσθαι, εκπλεύσαι, απάραι, εξορμίσασθαι. έστι δέ τις καί χηλή λιμένος καί στόμα καί μυχός. 
περί τού έξω πλού: ειρεσία πλείν, ανέμω πλείν: είρηται δέ καί ιστιοκώπη, αλλά βέλτιον ειρεσία καί πνεύματι. αφείναι εις τό πέλαγος, μετεώρω ειρεσία, πελάγιοι επλέομεν, μετέωροι επλέομεν. επ' αγκυρών ωρμισάμεθα, μετέωροι ωρμισάμεθα, απεσαλεύομεν. αίροντες από τής γής, πάντα ανασείσαντες τά ιστία, πάντα αναπετάσαντες τά ιστία, πάσαν εκπετάσαντες τήν οθόνην, πάντα υποδεξάμενοι τόν άνεμον. κούφαι νήες, βαρείαι νήες, καταβαρείς. αγκύρας βαλέσθαι, αγκύρας καθείναι, κατατείναι, στήσασθαι τήν ναύν, εκδήσασθαι τά πείσματα. τό δέ εναντίον ανελέσθαι τάς αγκύρας, ανασπάσαι, ανελκύσασθαι, λύσαι τά απόγυα, ανελκύσαι τήν ναύν, νεωλκήσαι, στήσασθαι επί τού αιγιαλού, επί τού ναυστάθμου, εν τοίς νεωρίοις, εν τοίς νεωσοίκοις. άλλης δέ χρείας ώκειλεν η ναύς, προσώκειλεν, εξώκειλεν. 
πλούς εύδιος, ηδύς, ασφαλής, ακίνδυνος, άλυπος, ωραίος. αύρας επιπνεούσης, αύρας λεπτής, πραείας, ηδείας, λιγυράς, ζεφυρίας, ζεφύρων, ανέμου δεξιού γενομένου, επιγενομένου, επιπνέοντος, προσπνέοντος, προπέμποντος, παραπέμποντος, συμπροπέμποντος, ανέμου επικαίρου, φορού, επιφόρου, φιλίου. δι' ακριβούς αιθρίας, δι' ανεφέλου τού αέρος, καταβαίνοντος εκ γής τού πνεύματος, κατιόντος τού ανέμου, εκ πρύμνης επιπνέοντος, κατά πρύμναν τού πνεύματος εστηκότος, κατά τών οιάκων πνέοντος. πλήρει τώ ιστίω, υπόπλεω τή οθόνη, ανέμω κεκριμένω. επλέομεν δι' ευδίας, διά γαλήνης, εν θαλάττη σταθερά, σταδιαία, στασίμω, λεία θαλάττη, ακύμονι, απράγμονι, νηνεμίας ούσης, πεσόντος τού πνεύματος, ευαερίας ούσης, ευημερίας ούσης, ταχυπλοίας, επιφριττούσης ηρέμα τής θαλάττης αύρα γλυκεία, εν `Αλκυονίσιν ημέραις. καί εκ τών εναντίων έστιν ερμηνεύσαι ου τοιάσδε ούσης τής θαλάττης, επλέομεν ως διά ποταμού, τήν επιπολήν τού κύματος διέφριττε τό πέλαγος. επλέομεν πάντα ανασείσαντες κάλων, άπασι κάλοις, πάντα ανέντες τά ιστία, πάσαν τήν οθόνην καθέντες, γέμοντι τώ ιστίω, κοίλω τώ ιστίω, εφέντες τά ιστία τώ πνεύματι, ουδέν υποστειλάμενοι. εξ ουρίας επλέομεν, πάντα λύσαντες τά ιστία, εις ήμισυ στειλάμενοι τά ιστία, καθ' ήμισυ αναστείλαντες, καθ' ήμισυ ανέντες, υφέντες τι τής κεραίας, καθέντες βραχύ τής κεραίας. 
τό δέ ευδίαν είναι καί ώδε σημανείς. ιχθύων θήρα ήν, ιχθύων ευαγρία, ευθηρία, ασπαλιευταί ειργάζοντο, κολυμβηταί επικατεδύοντο, επετόλμων τή θαλάττη, αλιέων ήν ευπραγία. τά δέ εναντία χειμών, κλύδων, κλυδώνιον, ζάλη, τρικυμία, θάλαττα τραχεία, κοίλη θάλαττα καί κοιλαινομένη καί τραχυνομένη. καί ο πόρος ετραχύνετο, κυματίας ήν, εκύμαινεν, εκυματούτο. καί κύματα μετέρρει, μετέπιπτεν, ενέπιπτεν, ηγρίαινε. φρικώδης ήν η θάλαττα, ταραχώδης. 
επανιστάμενον τό κύμα, ανθιστάμενον, ανιστάμενον. σάλος αιρόμενος. κύμα ιστάμενον, εγειρόμενον, υποκινούμενον, κυρτούμενον, εκβιαζόμενον, ελαυνόμενον, ελαύνον, επαναχωρούν τή γή, επαναβαίνον κατά ραχίαν, επανιόν, προσιόν επί τήν γήν. σύρτις, άμπωτις. κύμα κωφόν υπεκινείτο. εκοιλαίνετο η θάλαττα. 
άνεμος βίαιος, σκληρός, δύσφορος, τυφών, πρηστήρ, καταιγίς, στρόβιλος. άνεμος εξώστης, εξωθών, υποφέρων, παραφέρων, προωθών, ελαύνων, κατά κεφαλήν επείγων. ανέμου κατά πρώραν εστηκότος, πνεύματος ανθεστηκότος, αντίου πνέοντος τού πνεύματος, πρός άνεμον εναντίον, άνεμον αντίπρωρον έχοντες, ακρίτων όντων τών πνευμάτων, αντιπνεόντων, πανταχόθεν συμπεσόντων, πανταχόθεν συρραγέντων. λάβρου όντος τού πνεύματος, αμέτρου, εκμέτρου. κατά πλευράν ανέμου βιαζομένου, εκ τοίχων εμπίπτοντος ή περιπνέοντος ή ανωθούντος ή περιαράττοντος. Εύπολις (I frg 320 Ko) δέ καί ‘άνεμον ασελγή’ είπε τόν βίαιον: είη δ' άν όμοιον καί τό υβριστής άνεμος. έστι δ' ειπείν καί πνεύματος μαχομένου, ανθεστηκότος, αντιπράττοντος. καί κυκωμένης τής θαλάττης, καί ρού μαχομένου ή παρασύροντος, κατασύροντος, παρατρέποντος, υποφέροντος, παραφέροντος, ωθούντος, απωθούντος, βιαζομένου, υφέλκοντος, αντιρρέοντος. υπαινίττεται δέ τι τοιούτον καί τό Ξενοφώντειον(?), τό σπουδάζοντος τού θεού, ει μή άρα τό πνείν εκ τής γής άνεμον ούτως είρηκεν ως εις αναγωγήν καιρόν είναι. έστι δ' ειπείν, απειθέστεραι τοίς κυβερνήταις ήσαν αι νήες, απειθείς, δυσπειθείς, δυσάγωγοι, ανάγωγοι: τά πηδάλια ουχ υπήκουεν, ουκ ήν διαγαγείν τούς οίακας, ουκ ήν περιφέρειν τά πηδάλια. νεφελώδης ήν ο αήρ, αχλυώδης, ζοφώδης, μέλας, βαθύς, συννέφελος, συννεφής, σκοτώδης. νυκτί τά πάντα εώκει, ουδέν προεφαίνετο, ουκ ήν τόν ήλιον ιδείν, τυφλώττουσιν εώκειμεν, αθέατος ήν υπό νεφών ο ουρανός. υπερείχε τό κύμα, υπέρ τούς τοίχους ανέβη, υπερκατέβη, εις κοίλην τήν ναύν εισέπεσε. κάταντλον ήν τό σκάφος. έστι δ' ειπείν: επλέομεν από κάλων, εκ μόνης τής κεραίας, ψιλή τή κεραία, εν χρώ τής γής παραπλέοντες, εκ κάλων έλκοντες τήν ναύν. 
τά δέ πάθη ούτως άν είποις: χειμάζεσθαι, σαλεύειν, ωθείσθαι, απωθείσθαι, παρασύρεσθαι, συγκλύζεσθαι, κατασύρεσθαι, καταδύεσθαι, βαπτίζεσθαι, ανατρέπεσθαι, περιτρέπεσθαι, οκείλαι, εξοκείλαι, καθέλκεσθαι, κατασπάσθαι, ναυαγείν, περιρρήξαί που τήν ναύν, προσαράξαι, περιαράξαι, περιθραύσαι. καί άλλως, διαλυθείσης τής νεώς, ανοιχθείσης, διαστάσης τής αρμονίας, τού ιστού αποκλασθέντος, περικλασθέντος, απαραχθέντος, περιαχθέντος, τών πηδαλίων περιθραυσθέντων, απορραγέντων. καί τά ονόματα ναυαγία, κατακλυσμός, επικλυσμός. ερείς δέ καί ‘διατοιχείν έδει.’ τό γάρ ανατοιχείν ιδιωτικόν. 
οίς δ' έστι ναύν περιπεσείν εν χειμώνι, έρματα έρματα κρύφια, πέτραι ύφαλοι, σκόπελοι, σπιλάδες, βράχη, χοιράδες, άκραι χειμέριοι, κατήνεμοι, οξείαι, σκληραί, περιπετείς, αλιτενείς, απορρώγες, απρόσμικτοι, απροσπέλαστοι, τραχύς αιγιαλός, ηών σκληρά, πρόσγειος θάλαττα, καί εί τις βιάζοιτο, υπόγειος, αβαθής, πηλώδης, τελματώδης. 
ερείς δέ όμβρος έπεσε, προσέπεσε, κατερρύη, επικατερρύη, κατηνέχθη, επικατηνέχθη, επερράγη, εξερράγη, κατερράγη, κατεχείτο. κατακλυσμός, επικλυσμός, κάθοδος ύδατος, φορά, καταφορά, άφεσις, ορμή, επιρροή, καταβολή, εκβολή. βίαιος όμβρος, πολύς, ρόθιος, ελαυνόμενος, επειγόμενος, πυκνός, συνεχής, εξαίσιος. ακρατείς τών κωπών ήσαν οι ναύται, υγραί ήσαν αι αντιλήψεις, αι χείρες ωλίσθανον, περιωλίσθανον, απωλίσθανον, παρεφέροντο από τών κωπών, εξέπιπτον, ουκ ενήν αναφέρειν, εξαίρειν τάς κώπας. 
αστραπή εξέλαμψεν, εξερράγη, εξήστραψεν, εξετρίφθη, επέσχε τά όμματα, ετάραξε, συνετάραξεν, εξέπληξε τάς ψυχάς, εξεθορύβησε, συνέχεε, θόρυβον ενεποίησε ταίς γνώμαις. λαμπρά, υπέρλαμπρος, διάπυρος, φλογώδης, εκπληκτική, βλοσυρά, απρόσοπτος, δυσπρόσοπτος, δυσαντίβλεπτος, δύσοπτος, αντίτυπος. ως αποσκοτούν τά όμματα, ως συγχέαι τάς όψεις, ως εκπτοήσαι τάς γνώμας, ως συγκλείσασθαι τούς οφθαλμούς. βροντή σκληρά, τραχεία, βιαία, βαρεία, υπερμεγέθης, παμμεγέθης, εξετρίφθη, εξερράγη, ερράγη, προσερράγη, εξήχησεν, περιήχησεν, εξεβόμβησεν, περιεβόμβησεν, εξεβρόντησεν, επεβρόντησεν, εξεκτύπησεν, ενέπεσε ταίς ακοαίς, επηρείσθη, επήρωσε τάς ακοάς, εξεπάταξε τάς γνώμας, μικρού εμβροντήτους τούς εμπλέοντας εποίησεν, εκκεκωφημένοις εώκειμεν.

Συνέχεια

Επιστροφή στα περιεχόμενα