ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΔΑ (ραψωδία Δ)


Οί δέ θεοί πάρ Ζηνί καθήμενοι ηγορόωντο 
χρυσέω εν δαπέδω, μετά δέ σφισι πότνια ''Ηβη 
νέκταρ εοινοχόει: τοί δέ χρυσέοις δεπάεσσι 
δειδέχατ' αλλήλους, Τρώων πόλιν εισορόωντες: 
αυτίκ' επειράτο Κρονίδης ερεθιζέμεν ''Ηρην 
κερτομίοις επέεσσι παραβλήδην αγορεύων: 
δοιαί μέν Μενελάω αρηγόνες εισί θεάων 
''Ηρη τ' 'Αργείη καί 'Αλαλκομενηΐς 'Αθήνη. 
αλλ' ήτοι ταί νόσφι καθήμεναι εισορόωσαι 
τέρπεσθον: τώ δ' αύτε φιλομειδής 'Αφροδίτη 
αιεί παρμέμβλωκε καί αυτού κήρας αμύνει: 
καί νύν εξεσάωσεν οϊόμενον θανέεσθαι. 
αλλ' ήτοι νίκη μέν αρηϊφίλου Μενελάου: 
ημείς δέ φραζώμεθ' όπως έσται τάδε έργα, 
ή ρ' αύτις πόλεμόν τε κακόν καί φύλοπιν αινήν 
όρσομεν, ή φιλότητα μετ' αμφοτέροισι βάλωμεν. 
ει δ' αύ πως τόδε πάσι φίλον καί ηδύ γένοιτο, 
ήτοι μέν οικέοιτο πόλις Πριάμοιο άνακτος, 
αύτις δ' 'Αργείην `Ελένην Μενέλαος άγοιτο. 
'`Ως έφαθ', αί δ' επέμυξαν 'Αθηναίη τε καί ''Ηρη: 
πλησίαι αί γ' ήσθην, κακά δέ Τρώεσσι μεδέσθην. 
ήτοι 'Αθηναίη ακέων ήν ουδέ τι είπε 
σκυζομένη Διί πατρί, χόλος δέ μιν άγριος ήρει: 
''Ηρη δ' ουκ έχαδε στήθος χόλον, αλλά προσηύδα: 
αινότατε Κρονίδη ποίον τόν μύθον έειπες: 
πώς εθέλεις άλιον θείναι πόνον ηδ' ατέλεστον, 
ιδρώ θ' όν ίδρωσα μόγω, καμέτην δέ μοι ίπποι 
λαόν αγειρούση, Πριάμω κακά τοίό τε παισίν. 
έρδ': ατάρ ού τοι πάντες επαινέομεν θεοί άλλοι. 
Τήν δέ μέγ' οχθήσας προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς: 
δαιμονίη τί νύ σε Πρίαμος Πριάμοιό τε παίδες 
τόσσα κακά ρέζουσιν, ό τ' ασπερχές μενεαίνεις 
'Ιλίου εξαλαπάξαι εϋκτίμενον πτολίεθρον;
ει δέ σύ γ' εισελθούσα πύλας καί τείχεα μακρά 
ωμόν βεβρώθοις Πρίαμον Πριάμοιό τε παίδας 
άλλους τε Τρώας, τότε κεν χόλον εξακέσαιο. 
έρξον όπως εθέλεις: μή τούτό γε νείκος οπίσσω 
σοί καί εμοί μέγ' έρισμα μετ' αμφοτέροισι γένηται. 
άλλο δέ τοι ερέω, σύ δ' ενί φρεσί βάλλεο σήσιν: 
οππότε κεν καί εγώ μεμαώς πόλιν εξαλαπάξαι 
τήν εθέλω όθι τοι φίλοι ανέρες εγγεγάασι, 
μή τι διατρίβειν τόν εμόν χόλον, αλλά μ' εάσαι: 
καί γάρ εγώ σοί δώκα εκών αέκοντί γε θυμώ: 
αί γάρ υπ' ηελίω τε καί ουρανώ αστερόεντι 
ναιετάουσι πόληες επιχθονίων ανθρώπων, 
τάων μοι περί κήρι τιέσκετο ''Ιλιος ιρή 
καί Πρίαμος καί λαός εϋμμελίω Πριάμοιο. 
ου γάρ μοί ποτε βωμός εδεύετο δαιτός εΐσης 
λοιβής τε κνίσης τε: τό γάρ λάχομεν γέρας ημείς. 
Τόν δ' ημείβετ' έπειτα βοώπις πότνια ''Ηρη: 
ήτοι εμοί τρείς μέν πολύ φίλταταί εισι πόληες 
''Αργός τε Σπάρτη τε καί ευρυάγυια Μυκήνη: 
τάς διαπέρσαι ότ' άν τοι απέχθωνται περί κήρι: 
τάων ού τοι εγώ πρόσθ' ίσταμαι ουδέ μεγαίρω. 
εί περ γάρ φθονέω τε καί ουκ ειώ διαπέρσαι, 
ουκ ανύω φθονέουσ' επεί ή πολύ φέρτερός εσσι. 
αλλά χρή καί εμόν θέμεναι πόνον ουκ ατέλεστον: 
καί γάρ εγώ θεός ειμι, γένος δέ μοι ένθεν όθεν σοί, 
καί με πρεσβυτάτην τέκετο Κρόνος αγκυλομήτης, 
αμφότερον γενεή τε καί ούνεκα σή παράκοιτις 
κέκλημαι, σύ δέ πάσι μετ' αθανάτοισιν ανάσσεις. 
αλλ' ήτοι μέν ταύθ' υποείξομεν αλλήλοισι, 
σοί μέν εγώ, σύ δ' εμοί: επί δ' έψονται θεοί άλλοι 
αθάνατοι: σύ δέ θάσσον 'Αθηναίη επιτείλαι 
ελθείν ες Τρώων καί 'Αχαιών φύλοπιν αινήν, 
πειράν δ' ώς κε Τρώες υπερκύδαντας 'Αχαιούς 
άρξωσι πρότεροι υπέρ όρκια δηλήσασθαι. 
'`Ως έφατ', ουδ' απίθησε πατήρ ανδρών τε θεών τε: 
αυτίκ' 'Αθηναίην έπεα πτερόεντα προσηύδα: 
αίψα μάλ' ες στρατόν ελθέ μετά Τρώας καί 'Αχαιούς, 
πειράν δ' ώς κε Τρώες υπερκύδαντας 'Αχαιούς 
άρξωσι πρότεροι υπέρ όρκια δηλήσασθαι. 
'`Ως ειπών ότρυνε πάρος μεμαυίαν 'Αθήνην,
βή δέ κατ' Ουλύμποιο καρήνων αΐξασα. 
οίον δ' αστέρα ήκε Κρόνου πάϊς αγκυλομήτεω 
ή ναύτησι τέρας ηέ στρατώ ευρέϊ λαών 
λαμπρόν: τού δέ τε πολλοί από σπινθήρες ίενται: 
τώ εϊκυί' ήϊξεν επί χθόνα Παλλάς 'Αθήνη, 
κάδ δ' έθορ' ες μέσσον: θάμβος δ' έχεν εισορόωντας 
Τρώάς θ' ιπποδάμους καί εϋκνήμιδας 'Αχαιούς: 
ώδε δέ τις είπεσκεν ιδών ες πλησίον άλλον: 
ή ρ' αύτις πόλεμός τε κακός καί φύλοπις αινή 
έσσεται, ή φιλότητα μετ' αμφοτέροισι τίθησι 
Ζεύς, ός τ' ανθρώπων ταμίης πολέμοιο τέτυκται. 
'`Ως άρα τις είπεσκεν 'Αχαιών τε Τρώων τε. 
ή δ' ανδρί ικέλη Τρώων κατεδύσεθ' όμιλον 
Λαοδόκω 'Αντηνορίδη κρατερώ αιχμητή, 
Πάνδαρον αντίθεον διζημένη εί που εφεύροι. 
εύρε Λυκάονος υιόν αμύμονά τε κρατερόν τε 
εσταότ': αμφί δέ μιν κρατεραί στίχες ασπιστάων 
λαών, οί οι έποντο απ' Αισήποιο ροάων: 
αγχού δ' ισταμένη έπεα πτερόεντα προσηύδα: 
ή ρά νύ μοί τι πίθοιο Λυκάονος υιέ δαΐφρον. 
τλαίης κεν Μενελάω επιπροέμεν ταχύν ιόν, 
πάσι δέ κε Τρώεσσι χάριν καί κύδος άροιο, 
εκ πάντων δέ μάλιστα 'Αλεξάνδρω βασιλήϊ. 
τού κεν δή πάμπρωτα παρ' αγλαά δώρα φέροιο, 
αί κεν ίδη Μενέλαον αρήϊον 'Ατρέος υιόν 
σώ βέλεϊ δμηθέντα πυρής επιβάντ' αλεγεινής. 
αλλ' άγ' οΐστευσον Μενελάου κυδαλίμοιο, 
εύχεο δ' 'Απόλλωνι Λυκηγενέϊ κλυτοτόξω 
αρνών πρωτογόνων ρέξειν κλειτήν εκατόμβην 
οίκαδε νοστήσας ιερής εις άστυ Ζελείης. 
'`Ως φάτ' 'Αθηναίη, τώ δέ φρένας άφρονι πείθεν: 
αυτίκ' εσύλα τόξον εΰξοον ιξάλου αιγός 
αγρίου, όν ρά ποτ' αυτός υπό στέρνοιο τυχήσας 
πέτρης εκβαίνοντα δεδεγμένος εν προδοκήσι 
βεβλήκει πρός στήθος: ό δ' ύπτιος έμπεσε πέτρη. 
τού κέρα εκ κεφαλής εκκαιδεκάδωρα πεφύκει: 
καί τά μέν ασκήσας κεραοξόος ήραρε τέκτων, 
πάν δ' εύ λειήνας χρυσέην επέθηκε κορώνην. 
καί τό μέν εύ κατέθηκε τανυσσάμενος ποτί γαίη 
αγκλίνας: πρόσθεν δέ σάκεα σχέθον εσθλοί εταίροι
μή πρίν αναΐξειαν αρήϊοι υίες 'Αχαιών 
πρίν βλήσθαι Μενέλαον αρήϊον 'Ατρέος υιόν. 
αυτάρ ο σύλα πώμα φαρέτρης, εκ δ' έλετ' ιόν 
αβλήτα πτερόεντα μελαινέων έρμ' οδυνάων: 
αίψα δ' επί νευρή κατεκόσμει πικρόν οϊστόν, 
εύχετο δ' 'Απόλλωνι Λυκηγενέϊ κλυτοτόξω 
αρνών πρωτογόνων ρέξειν κλειτήν εκατόμβην 
οίκαδε νοστήσας ιερής εις άστυ Ζελείης. 
έλκε δ' ομού γλυφίδας τε λαβών καί νεύρα βόεια: 
νευρήν μέν μαζώ πέλασεν, τόξω δέ σίδηρον. 
αυτάρ επεί δή κυκλοτερές μέγα τόξον έτεινε, 
λίγξε βιός, νευρή δέ μέγ' ίαχεν, άλτο δ' οϊστός 
οξυβελής καθ' όμιλον επιπτέσθαι μενεαίνων. 
Ουδέ σέθεν Μενέλαε θεοί μάκαρες λελάθοντο 
αθάνατοι, πρώτη δέ Διός θυγάτηρ αγελείη, 
ή τοι πρόσθε στάσα βέλος εχεπευκές άμυνεν. 
ή δέ τόσον μέν έεργεν από χροός ως ότε μήτηρ 
παιδός εέργη μυίαν όθ' ηδέϊ λέξαται ύπνω, 
αυτή δ' αύτ' ίθυνεν όθι ζωστήρος οχήες 
χρύσειοι σύνεχον καί διπλόος ήντετο θώρηξ. 
εν δ' έπεσε ζωστήρι αρηρότι πικρός οϊστός: 
διά μέν άρ ζωστήρος ελήλατο δαιδαλέοιο, 
καί διά θώρηκος πολυδαιδάλου ηρήρειστο 
μίτρης θ', ήν εφόρει έρυμα χροός έρκος ακόντων, 
ή οι πλείστον έρυτο: διά πρό δέ είσατο καί τής. 
ακρότατον δ' άρ' οϊστός επέγραψε χρόα φωτός: 
αυτίκα δ' έρρεεν αίμα κελαινεφές εξ ωτειλής. 
`Ως δ' ότε τίς τ' ελέφαντα γυνή φοίνικι μιήνη 
Μηονίς ηέ Κάειρα παρήϊον έμμεναι ίππων: 
κείται δ' εν θαλάμω, πολέες τέ μιν ηρήσαντο 
ιππήες φορέειν: βασιλήϊ δέ κείται άγαλμα, 
αμφότερον κόσμός θ' ίππω ελατήρί τε κύδος: 
τοίοί τοι Μενέλαε μιάνθην αίματι μηροί 
ευφυέες κνήμαί τε ιδέ σφυρά κάλ' υπένερθε. 
`Ρίγησεν δ' άρ' έπειτα άναξ ανδρών 'Αγαμέμνων 
ως είδεν μέλαν αίμα καταρρέον εξ ωτειλής: 
ρίγησεν δέ καί αυτός αρηΐφιλος Μενέλαος. 
ως δέ ίδεν νεύρόν τε καί όγκους εκτός εόντας 
άψορρόν οι θυμός ενί στήθεσσιν αγέρθη. 
τοίς δέ βαρύ στενάχων μετέφη κρείων 'Αγαμέμνων
χειρός έχων Μενέλαον, επεστενάχοντο δ' εταίροι: 
φίλε κασίγνητε θάνατόν νύ τοι όρκι' έταμνον 
οίον προστήσας πρό 'Αχαιών Τρωσί μάχεσθαι, 
ώς σ' έβαλον Τρώες, κατά δ' όρκια πιστά πάτησαν. 
ου μέν πως άλιον πέλει όρκιον αίμά τε αρνών 
σπονδαί τ' άκρητοι καί δεξιαί ής επέπιθμεν. 
εί περ γάρ τε καί αυτίκ' 'Ολύμπιος ουκ ετέλεσσεν, 
έκ τε καί οψέ τελεί, σύν τε μεγάλω απέτισαν 
σύν σφήσιν κεφαλήσι γυναιξί τε καί τεκέεσσιν. 
εύ γάρ εγώ τόδε οίδα κατά φρένα καί κατά θυμόν: 
έσσεται ήμαρ ότ' άν ποτ' ολώλη ''Ιλιος ιρή 
καί Πρίαμος καί λαός εϋμμελίω Πριάμοιο, 
Ζεύς δέ σφι Κρονίδης υψίζυγος αιθέρι ναίων 
αυτός επισσείησιν ερεμνήν αιγίδα πάσι 
τήσδ' απάτης κοτέων: τά μέν έσσεται ουκ ατέλεστα: 
αλλά μοι αινόν άχος σέθεν έσσεται ώ Μενέλαε 
αί κε θάνης καί πότμον αναπλήσης βιότοιο. 
καί κεν ελέγχιστος πολυδίψιον ''Αργος ικοίμην: 
αυτίκα γάρ μνήσονται 'Αχαιοί πατρίδος αίης: 
κάδ δέ κεν ευχωλήν Πριάμω καί Τρωσί λίποιμεν 
'Αργείην `Ελένην: σέο δ' οστέα πύσει άρουρα 
κειμένου εν Τροίη ατελευτήτω επί έργω. 
καί κέ τις ώδ' ερέει Τρώων υπερηνορεόντων 
τύμβω επιθρώσκων Μενελάου κυδαλίμοιο: 
αίθ' ούτως επί πάσι χόλον τελέσει' 'Αγαμέμνων, 
ως καί νύν άλιον στρατόν ήγαγεν ενθάδ' 'Αχαιών, 
καί δή έβη οίκον δέ φίλην ες πατρίδα γαίαν 
σύν κεινήσιν νηυσί λιπών αγαθόν Μενέλαον. 
ώς ποτέ τις ερέει: τότε μοι χάνοι ευρεία χθών. 
Τόν δ' επιθαρσύνων προσέφη ξανθός Μενέλαος: 
θάρσει, μηδέ τί πω δειδίσσεο λαόν 'Αχαιών: 
ουκ εν καιρίω οξύ πάγη βέλος, αλλά πάροιθεν 
ειρύσατο ζωστήρ τε παναίολος ηδ' υπένερθε 
ζώμά τε καί μίτρη, τήν χαλκήες κάμον άνδρες. 

Τόν δ' απαμειβόμενος προσέφη κρείων 'Αγαμέμνων: 
αί γάρ δή ούτως είη φίλος ώ Μενέλαε: 
έλκος δ' ιητήρ επιμάσσεται ηδ' επιθήσει 
φάρμαχ' ά κεν παύσησι μελαινάων οδυνάων. 
'~Η καί Ταλθύβιον θείον κήρυκα προσηύδα: 
Ταλθύβι' όττι τάχιστα Μαχάονα δεύρο κάλεσσον 
φώτ' 'Ασκληπιού υιόν αμύμονος ιητήρος, 
όφρα ίδη Μενέλαον αρήϊον 'Ατρέος υιόν, 
όν τις οϊστεύσας έβαλεν τόξων εΰ ειδώς 
Τρώων ή Λυκίων, τώ μέν κλέος, άμμι δέ πένθος. 
'`Ως έφατ', ουδ' άρα οι κήρυξ απίθησεν ακούσας, 
βή δ' ιέναι κατά λαόν 'Αχαιών χαλκοχιτώνων 
παπταίνων ήρωα Μαχάονα: τόν δέ νόησεν 
εσταότ': αμφί δέ μιν κρατεραί στίχες ασπιστάων 
λαών, οί οι έποντο Τρίκης εξ ιπποβότοιο. 
αγχού δ' ιστάμενος έπεα πτερόεντα προσηύδα: 
όρσ' 'Ασκληπιάδη, καλέει κρείων 'Αγαμέμνων, 
όφρα ίδης Μενέλαον αρήϊον αρχόν 'Αχαιών, 
όν τις οϊστεύσας έβαλεν τόξων εΰ ειδώς 
Τρώων ή Λυκίων, τώ μέν κλέος, άμμι δέ πένθος. 
'`Ως φάτο, τώ δ' άρα θυμόν ενί στήθεσσιν όρινε: 
βάν δ' ιέναι καθ' όμιλον ανά στρατόν ευρύν 'Αχαιών. 
αλλ' ότε δή ρ' ίκανον όθι ξανθός Μενέλαος 
βλήμενος ήν, περί δ' αυτόν αγηγέραθ' όσσοι άριστοι 
κυκλόσ', ό δ' εν μέσσοισι παρίστατο ισόθεος φώς, 
αυτίκα δ' εκ ζωστήρος αρηρότος έλκεν οϊστόν: 
τού δ' εξελκομένοιο πάλιν άγεν οξέες όγκοι. 
λύσε δέ οι ζωστήρα παναίολον ηδ' υπένερθε 
ζώμά τε καί μίτρην, τήν χαλκήες κάμον άνδρες. 
αυτάρ επεί ίδεν έλκος όθ' έμπεσε πικρός οϊστός, 
αίμ' εκμυζήσας επ' άρ' ήπια φάρμακα ειδώς 
πάσσε, τά οί ποτε πατρί φίλα φρονέων πόρε Χείρων. 
''Οφρα τοί αμφεπένοντο βοήν αγαθόν Μενέλαον, 
τόφρα δ' επί Τρώων στίχες ήλυθον ασπιστάων: 
οί δ' αύτις κατά τεύχε' έδυν, μνήσαντο δέ χάρμης. 
''Ενθ' ουκ άν βρίζοντα ίδοις 'Αγαμέμνονα δίον 
ουδέ καταπτώσσοντ' ουδ' ουκ εθέλοντα μάχεσθαι, 
αλλά μάλα σπεύδοντα μάχην ες κυδιάνειραν. 
ίππους μέν γάρ έασε καί άρματα ποικίλα χαλκώ: 
καί τούς μέν θεράπων απάνευθ' έχε φυσιόωντας 
Ευρυμέδων υιός Πτολεμαίου Πειραΐδαο: 
τώ μάλα πόλλ' επέτελλε παρισχέμεν οππότε κέν μιν 
γυία λάβη κάματος πολέας διά κοιρανέοντα: 
αυτάρ ό πεζός εών επεπωλείτο στίχας ανδρών: 
καί ρ' ούς μέν σπεύδοντας ίδοι Δαναών ταχυπώλων, 
τούς μάλα θαρσύνεσκε παριστάμενος επέεσσιν: 
'Αργείοι μή πώ τι μεθίετε θούριδος αλκής: 
ου γάρ επί ψευδέσσι πατήρ Ζεύς έσσετ' αρωγός, 
αλλ' οί περ πρότεροι υπέρ όρκια δηλήσαντο 
τών ήτοι αυτών τέρενα χρόα γύπες έδονται, 
ημείς αύτ' αλόχους τε φίλας καί νήπια τέκνα 
άξομεν εν νήεσσιν, επήν πτολίεθρον έλωμεν. 
Ούς τινας αύ μεθιέντας ίδοι στυγερού πολέμοιο, 
τούς μάλα νεικείεσκε χολωτοίσιν επέεσσιν: 
'Αργείοι ιόμωροι ελεγχέες ού νυ σέβεσθε; 
τίφθ' ούτως έστητε τεθηπότες ηΰτε νεβροί, 
αί τ' επεί ούν έκαμον πολέος πεδίοιο θέουσαι 
εστάσ', ουδ' άρα τίς σφι μετά φρεσί γίγνεται αλκή: 
ώς υμείς έστητε τεθηπότες ουδέ μάχεσθε. 
ή μένετε Τρώας σχεδόν ελθέμεν ένθά τε νήες 
ειρύατ' εύπρυμνοι πολιής επί θινί θαλάσσης, 
όφρα ίδητ' αί κ' ύμμιν υπέρσχη χείρα Κρονίων; 
'`Ως ό γε κοιρανέων επεπωλείτο στίχας ανδρών: 
ήλθε δ' επί Κρήτεσσι κιών ανά ουλαμόν ανδρών. 
οί δ' αμφ' 'Ιδομενήα δαΐφρονα θωρήσσοντο: 
'Ιδομενεύς μέν ενί προμάχοις συΐ είκελος αλκήν, 
Μηριόνης δ' άρα οι πυμάτας ότρυνε φάλαγγας. 
τούς δέ ιδών γήθησεν άναξ ανδρών 'Αγαμέμνων, 
αυτίκα δ' 'Ιδομενήα προσηύδα μειλιχίοισιν: 
'Ιδομενεύ περί μέν σε τίω Δαναών ταχυπώλων 
ημέν ενί πτολέμω ηδ' αλλοίω επί έργω 
ηδ' εν δαίθ', ότε πέρ τε γερούσιον αίθοπα οίνον 
'Αργείων οί άριστοι ενί κρητήρι κέρωνται. 
εί περ γάρ τ' άλλοι γε κάρη κομόωντες 'Αχαιοί 
δαιτρόν πίνωσιν, σόν δέ πλείον δέπας αιεί 
έστηχ', ώς περ εμοί, πιέειν ότε θυμός ανώγοι. 
αλλ' όρσευ πόλεμον δ' οίος πάρος εύχεαι είναι. 
Τόν δ' αύτ' 'Ιδομενεύς Κρητών αγός αντίον ηύδα: 
'Ατρεΐδη μάλα μέν τοι εγών ερίηρος εταίρος 
έσσομαι, ως τό πρώτον υπέστην καί κατένευσα: 
αλλ' άλλους ότρυνε κάρη κομόωντας 'Αχαιούς 
όφρα τάχιστα μαχώμεθ', επεί σύν γ' όρκι' έχευαν 
Τρώες: τοίσιν δ' αύ θάνατος καί κήδε' οπίσσω 
έσσετ' επεί πρότεροι υπέρ όρκια δηλήσαντο. 
'`Ως έφατ', 'Ατρεΐδης δέ παρώχετο γηθόσυνος κήρ: 
ήλθε δ' επ' Αιάντεσσι κιών ανά ουλαμόν ανδρών: 
τώ δέ κορυσσέσθην, άμα δέ νέφος είπετο πεζών. 
ως δ' ότ' από σκοπιής είδεν νέφος αιπόλος ανήρ 
ερχόμενον κατά πόντον υπό Ζεφύροιο ιωής: 
τώ δέ τ' άνευθεν εόντι μελάντερον ηΰτε πίσσα 
φαίνετ' ιόν κατά πόντον, άγει δέ τε λαίλαπα πολλήν, 
ρίγησέν τε ιδών, υπό τε σπέος ήλασε μήλα: 
τοίαι άμ' Αιάντεσσι διοτρεφέων αιζηών 
δήϊον ες πόλεμον πυκιναί κίνυντο φάλαγγες 
κυάνεαι, σάκεσίν τε καί έγχεσι πεφρικυίαι. 
καί τούς μέν γήθησεν ιδών κρείων 'Αγαμέμνων, 
καί σφεας φωνήσας έπεα πτερόεντα προσηύδα: 
Αίαντ' 'Αργείων ηγήτορε χαλκοχιτώνων, 
σφώϊ μέν: ου γάρ έοικ' οτρυνέμεν: ού τι κελεύω: 
αυτώ γάρ μάλα λαόν ανώγετον ίφι μάχεσθαι. 
αί γάρ Ζεύ τε πάτερ καί 'Αθηναίη καί ''Απολλον 
τοίος πάσιν θυμός ενί στήθεσσι γένοιτο: 
τώ κε τάχ' ημύσειε πόλις Πριάμοιο άνακτος 
χερσίν υφ' ημετέρησιν αλούσά τε περθομένη τε. 
'`Ως ειπών τούς μέν λίπεν αυτού, βή δέ μετ' άλλους: 
ένθ' ό γε Νέστορ' έτετμε λιγύν Πυλίων αγορητήν 
ούς ετάρους στέλλοντα καί οτρύνοντα μάχεσθαι 
αμφί μέγαν Πελάγοντα 'Αλάστορά τε Χρομίον τε 
Αίμονά τε κρείοντα Βίαντά τε ποιμένα λαών: 
ιππήας μέν πρώτα σύν ίπποισιν καί όχεσφι, 
πεζούς δ' εξόπιθε στήσεν πολέας τε καί εσθλούς 
έρκος έμεν πολέμοιο: κακούς δ' ες μέσσον έλασσεν, 
όφρα καί ουκ εθέλων τις αναγκαίη πολεμίζοι. 
ιππεύσιν μέν πρώτ' επετέλλετο: τούς γάρ ανώγει 
σφούς ίππους εχέμεν μηδέ κλονέεσθαι ομίλω: 
μηδέ τις ιπποσύνη τε καί ηνορέηφι πεποιθώς 
οίος πρόσθ' άλλων μεμάτω Τρώεσσι μάχεσθαι, 
μηδ' αναχωρείτω: αλαπαδνότεροι γάρ έσεσθε. 
ός δέ κ' ανήρ από ών οχέων έτερ' άρμαθ' ίκηται 
έγχει ορεξάσθω, επεί ή πολύ φέρτερον ούτω. 
ώδε καί οι πρότεροι πόλεας καί τείχε' επόρθεον 
τόνδε νόον καί θυμόν ενί στήθεσσιν έχοντες. 
'`Ως ό γέρων ότρυνε πάλαι πολέμων εΰ ειδώς: 
καί τόν μέν γήθησεν ιδών κρείων 'Αγαμέμνων, 
καί μιν φωνήσας έπεα πτερόεντα προσηύδα:
ώ γέρον είθ' ως θυμός ενί στήθεσσι φίλοισιν 
ώς τοι γούναθ' έποιτο, βίη δέ τοι έμπεδος είη: 
αλλά σε γήρας τείρει ομοίϊον: ως όφελέν τις 
ανδρών άλλος έχειν, σύ δέ κουροτέροισι μετείναι. 
Τόν δ' ημείβετ' έπειτα Γερήνιος ιππότα Νέστωρ: 
'Ατρεΐδη μάλα μέν τοι εγών εθέλοιμι καί αυτός 
ώς έμεν ως ότε δίον 'Ερευθαλίωνα κατέκταν. 
αλλ' ού πως άμα πάντα θεοί δόσαν ανθρώποισιν: 
ει τότε κούρος έα νύν αύτέ με γήρας οπάζει. 
αλλά καί ώς ιππεύσι μετέσσομαι ηδέ κελεύσω 
βουλή καί μύθοισι: τό γάρ γέρας εστί γερόντων. 
αιχμάς δ' αιχμάσσουσι νεώτεροι, οί περ εμείο 
οπλότεροι γεγάασι πεποίθασίν τε βίηφιν. 
'`Ως έφατ', 'Ατρεΐδης δέ παρώχετο γηθόσυνος κήρ. 
εύρ' υιόν Πετεώο Μενεσθήα πλήξιππον 
εσταότ': αμφί δ' 'Αθηναίοι μήστωρες αϋτής: 
αυτάρ ό πλησίον εστήκει πολύμητις 'Οδυσσεύς, 
πάρ δέ Κεφαλλήνων αμφί στίχες ουκ αλαπαδναί 
έστασαν: ου γάρ πώ σφιν ακούετο λαός αϋτής, 
αλλά νέον συνορινόμεναι κίνυντο φάλαγγες 
Τρώων ιπποδάμων καί 'Αχαιών: οί δέ μένοντες 
έστασαν οππότε πύργος 'Αχαιών άλλος επελθών 
Τρώων ορμήσειε καί άρξειαν πολέμοιο. 
τούς δέ ιδών νείκεσσεν άναξ ανδρών 'Αγαμέμνων, 
καί σφεας φωνήσας έπεα πτερόεντα προσηύδα: 
ώ υιέ Πετεώο διοτρεφέος βασιλήος, 
καί σύ κακοίσι δόλοισι κεκασμένε κερδαλεόφρον 
τίπτε καταπτώσσοντες αφέστατε, μίμνετε δ' άλλους; 
σφώϊν μέν τ' επέοικε μετά πρώτοισιν εόντας 
εστάμεν ηδέ μάχης καυστειρής αντιβολήσαι: 
πρώτω γάρ καί δαιτός ακουάζεσθον εμείο, 
οππότε δαίτα γέρουσιν εφοπλίζωμεν 'Αχαιοί. 
ένθα φίλ' οπταλέα κρέα έδμεναι ηδέ κύπελλα 
οίνου πινέμεναι μελιηδέος όφρ' εθέλητον: 
νύν δέ φίλως χ' ορόωτε καί ει δέκα πύργοι 'Αχαιών 
υμείων προπάροιθε μαχοίατο νηλέϊ χαλκώ. 

Τόν δ' άρ' υπόδρα ιδών προσέφη πολύμητις 'Οδυσσεύς: 
'Ατρεΐδη ποίόν σε έπος φύγεν έρκος οδόντων; 
πώς δή φής πολέμοιο μεθιέμεν οππότ' 'Αχαιοί 
Τρωσίν εφ' ιπποδάμοισιν εγείρομεν οξύν ''Αρηα; 
όψεαι αί κ' εθέλησθα καί αί κέν τοι τά μεμήλη 
Τηλεμάχοιο φίλον πατέρα προμάχοισι μιγέντα 
Τρώων ιπποδάμων: σύ δέ ταύτ' ανεμώλια βάζεις. 
Τόν δ' επιμειδήσας προσέφη κρείων 'Αγαμέμνων 
ως γνώ χωομένοιο: πάλιν δ' ό γε λάζετο μύθον: 
διογενές Λαερτιάδη πολυμήχαν' 'Οδυσσεύ 
ούτέ σε νεικείω περιώσιον ούτε κελεύω: 
οίδα γάρ ώς τοι θυμός ενί στήθεσσι φίλοισιν 
ήπια δήνεα οίδε: τά γάρ φρονέεις ά τ' εγώ περ. 
αλλ' ίθι ταύτα δ' όπισθεν αρεσσόμεθ' εί τι κακόν νύν 
είρηται, τά δέ πάντα θεοί μεταμώνια θείεν. 
'`Ως ειπών τούς μέν λίπεν αυτού, βή δέ μετ' άλλους. 
εύρε δέ Τυδέος υιόν υπέρθυμον Διομήδεα 
εσταότ' έν θ' ίπποισι καί άρμασι κολλητοίσι: 
πάρ δέ οι εστήκει Σθένελος Καπανήϊος υιός. 
καί τόν μέν νείκεσσεν ιδών κρείων 'Αγαμέμνων, 
καί μιν φωνήσας έπεα πτερόεντα προσηύδα: 
ώ μοι Τυδέος υιέ δαΐφρονος ιπποδάμοιο 
τί πτώσσεις, τί δ' οπιπεύεις πολέμοιο γεφύρας; 
ου μέν Τυδέϊ γ' ώδε φίλον πτωσκαζέμεν ήεν, 
αλλά πολύ πρό φίλων ετάρων δηΐοισι μάχεσθαι, 
ως φάσαν οί μιν ίδοντο πονεύμενον: ου γάρ έγωγε 
ήντησ' ουδέ ίδον: περί δ' άλλων φασί γενέσθαι. 
ήτοι μέν γάρ άτερ πολέμου εισήλθε Μυκήνας 
ξείνος άμ' αντιθέω Πολυνείκεϊ λαόν αγείρων: 
οί δέ τότ' εστρατόωνθ' ιερά πρός τείχεα Θήβης, 
καί ρα μάλα λίσσοντο δόμεν κλειτούς επικούρους: 
οί δ' έθελον δόμεναι καί επήνεον ως εκέλευον: 
αλλά Ζεύς έτρεψε παραίσια σήματα φαίνων. 
οί δ' επεί ούν ώχοντο ιδέ πρό οδού εγένοντο, 
'Ασωπόν δ' ίκοντο βαθύσχοινον λεχεποίην, 
ένθ' αύτ' αγγελίην επί Τυδή στείλαν 'Αχαιοί. 
αυτάρ ό βή, πολέας δέ κιχήσατο Καδμεΐωνας 
δαινυμένους κατά δώμα βίης 'Ετεοκληείης. 
ένθ' ουδέ ξείνός περ εών ιππηλάτα Τυδεύς 
τάρβει, μούνος εών πολέσιν μετά Καδμείοισιν, 
αλλ' ό γ' αεθλεύειν προκαλίζετο, πάντα δ' ενίκα 
ρηϊδίως: τοίη οι επίρροθος ήεν 'Αθήνη. 
οί δέ χολωσάμενοι Καδμείοι κέντορες ίππων
άψ άρ' ανερχομένω πυκινόν λόχον είσαν άγοντες 
κούρους πεντήκοντα: δύω δ' ηγήτορες ήσαν, 
Μαίων Αιμονίδης επιείκελος αθανάτοισιν, 
υιός τ' Αυτοφόνοιο μενεπτόλεμος Πολυφόντης. 
Τυδεύς μέν καί τοίσιν αεικέα πότμον εφήκε: 
πάντας έπεφν', ένα δ' οίον ίει οίκον δέ νέεσθαι: 
Μαίον' άρα προέηκε θεών τεράεσσι πιθήσας. 
τοίος έην Τυδεύς Αιτώλιος: αλλά τόν υιόν 
γείνατο είο χέρεια μάχη, αγορή δέ τ' αμείνω. 
'`Ως φάτο, τόν δ' ού τι προσέφη κρατερός Διομήδης 
αιδεσθείς βασιλήος ενιπήν αιδοίοιο: 
τόν δ' υιός Καπανήος αμείψατο κυδαλίμοιο: 
'Ατρεΐδη μή ψεύδε' επιστάμενος σάφα ειπείν: 
ημείς τοι πατέρων μέγ' αμείνονες ευχόμεθ' είναι: 
ημείς καί Θήβης έδος είλομεν επταπύλοιο 
παυρότερον λαόν αγαγόνθ' υπό τείχος άρειον, 
πειθόμενοι τεράεσσι θεών καί Ζηνός αρωγή: 
κείνοι δέ σφετέρησιν ατασθαλίησιν όλοντο: 
τώ μή μοι πατέρας ποθ' ομοίη ένθεο τιμή. 
Τόν δ' άρ' υπόδρα ιδών προσέφη κρατερός Διομήδης: 
τέττα, σιωπή ήσο, εμώ δ' επιπείθεο μύθω: 
ου γάρ εγώ νεμεσώ 'Αγαμέμνονι ποιμένι λαών 
οτρύνοντι μάχεσθαι εϋκνήμιδας 'Αχαιούς: 
τούτω μέν γάρ κύδος άμ' έψεται εί κεν 'Αχαιοί 
Τρώας δηώσωσιν έλωσί τε ''Ιλιον ιρήν, 
τούτω δ' αύ μέγα πένθος 'Αχαιών δηωθέντων. 
αλλ' άγε δή καί νώϊ μεδώμεθα θούριδος αλκής. 
'~Η ρα καί εξ οχέων σύν τεύχεσιν άλτο χαμάζε: 
δεινόν δ' έβραχε χαλκός επί στήθεσσιν άνακτος 
ορνυμένου: υπό κεν ταλασίφρονά περ δέος είλεν. 
`Ως δ' ότ' εν αιγιαλώ πολυηχέϊ κύμα θαλάσσης 
όρνυτ' επασσύτερον Ζεφύρου ύπο κινήσαντος: 
πόντω μέν τε πρώτα κορύσσεται, αυτάρ έπειτα 
χέρσω ρηγνύμενον μεγάλα βρέμει, αμφί δέ τ' άκρας 
κυρτόν εόν κορυφούται, αποπτύει δ' αλός άχνην: 
ώς τότ' επασσύτεραι Δαναών κίνυντο φάλαγγες 
νωλεμέως πόλεμον δέ: κέλευε δέ οίσιν έκαστος 
ηγεμόνων: οί δ' άλλοι ακήν ίσαν, ουδέ κε φαίης 
τόσσον λαόν έπεσθαι έχοντ' εν στήθεσιν αυδήν, 
σιγή δειδιότες σημάντορας: αμφί δέ πάσι
τεύχεα ποικίλ' έλαμπε, τά ειμένοι εστιχόωντο. 
Τρώες δ', ώς τ' όϊες πολυπάμονος ανδρός εν αυλή 
μυρίαι εστήκασιν αμελγόμεναι γάλα λευκόν 
αζηχές μεμακυίαι ακούουσαι όπα αρνών, 
ώς Τρώων αλαλητός ανά στρατόν ευρύν ορώρει: 
ου γάρ πάντων ήεν ομός θρόος ουδ' ία γήρυς, 
αλλά γλώσσα μέμικτο, πολύκλητοι δ' έσαν άνδρες. 
όρσε δέ τούς μέν ''Αρης, τούς δέ γλαυκώπις 'Αθήνη 
Δείμός τ' ηδέ Φόβος καί ''Ερις άμοτον μεμαυία, 
''Αρεος ανδροφόνοιο κασιγνήτη ετάρη τε, 
ή τ' ολίγη μέν πρώτα κορύσσεται, αυτάρ έπειτα 
ουρανώ εστήριξε κάρη καί επί χθονί βαίνει: 
ή σφιν καί τότε νείκος ομοίϊον έμβαλε μέσσω 
ερχομένη καθ' όμιλον οφέλλουσα στόνον ανδρών. 
Οί δ' ότε δή ρ' ες χώρον ένα ξυνιόντες ίκοντο, 
σύν ρ' έβαλον ρινούς, σύν δ' έγχεα καί μένε' ανδρών 
χαλκεοθωρήκων: ατάρ ασπίδες ομφαλόεσσαι 
έπληντ' αλλήλησι, πολύς δ' ορυμαγδός ορώρει. 
ένθα δ' άμ' οιμωγή τε καί ευχωλή πέλεν ανδρών 
ολλύντων τε καί ολλυμένων, ρέε δ' αίματι γαία. 
ως δ' ότε χείμαρροι ποταμοί κατ' όρεσφι ρέοντες 
ες μισγάγκειαν συμβάλλετον όβριμον ύδωρ 
κρουνών εκ μεγάλων κοίλης έντοσθε χαράδρης, 
τών δέ τε τηλόσε δούπον εν ούρεσιν έκλυε ποιμήν: 
ώς τών μισγομένων γένετο ιαχή τε πόνος τε. 
Πρώτος δ' 'Αντίλοχος Τρώων έλεν άνδρα κορυστήν 
εσθλόν ενί προμάχοισι Θαλυσιάδην 'Εχέπωλον: 
τόν ρ' έβαλε πρώτος κόρυθος φάλον ιπποδασείης, 
εν δέ μετώπω πήξε, πέρησε δ' άρ' οστέον είσω 
αιχμή χαλκείη: τόν δέ σκότος όσσε κάλυψεν, 
ήριπε δ' ως ότε πύργος ενί κρατερή υσμίνη. 
τόν δέ πεσόντα ποδών έλαβε κρείων 'Ελεφήνωρ 
Χαλκωδοντιάδης μεγαθύμων αρχός 'Αβάντων, 
έλκε δ' υπ' εκ βελέων, λελιημένος όφρα τάχιστα 
τεύχεα συλήσειε: μίνυνθα δέ οι γένεθ' ορμή. 
νεκρόν γάρ ερύοντα ιδών μεγάθυμος 'Αγήνωρ 
πλευρά, τά οι κύψαντι παρ' ασπίδος εξεφαάνθη, 
ούτησε ξυστώ χαλκήρεϊ, λύσε δέ γυία. 
ώς τόν μέν λίπε θυμός, επ' αυτώ δ' έργον ετύχθη
αργαλέον Τρώων καί 'Αχαιών: οί δέ λύκοι ώς 
αλλήλοις επόρουσαν, ανήρ δ' άνδρ' εδνοπάλιζεν. 
''Ενθ' έβαλ' 'Ανθεμίωνος υιόν Τελαμώνιος Αίας 
ηΐθεον θαλερόν Σιμοείσιον, όν ποτε μήτηρ 
''Ιδηθεν κατιούσα παρ' όχθησιν Σιμόεντος 
γείνατ', επεί ρα τοκεύσιν άμ' έσπετο μήλα ιδέσθαι: 
τούνεκά μιν κάλεον Σιμοείσιον: ουδέ τοκεύσι 
θρέπτρα φίλοις απέδωκε, μινυνθάδιος δέ οι αιών 
έπλεθ' υπ' Αίαντος μεγαθύμου δουρί δαμέντι. 
πρώτον γάρ μιν ιόντα βάλε στήθος παρά μαζόν 
δεξιόν: αντικρύ δέ δι' ώμου χάλκεον έγχος 
ήλθεν: ό δ' εν κονίησι χαμαί πέσεν αίγειρος ώς 
ή ρά τ' εν ειαμενή έλεος μεγάλοιο πεφύκει 
λείη, ατάρ τέ οι όζοι επ' ακροτάτη πεφύασι: 
τήν μέν θ' αρματοπηγός ανήρ αίθωνι σιδήρω 
εξέταμ', όφρα ίτυν κάμψη περικαλλέϊ δίφρω: 
ή μέν τ' αζομένη κείται ποταμοίο παρ' όχθας. 
τοίον άρ' 'Ανθεμίδην Σιμοείσιον εξενάριξεν 
Αίας διογενής: τού δ' ''Αντιφος αιολοθώρηξ 
Πριαμίδης καθ' όμιλον ακόντισεν οξέϊ δουρί. 
τού μέν άμαρθ', ό δέ Λεύκον 'Οδυσσέος εσθλόν εταίρον 
βεβλήκει βουβώνα, νέκυν ετέρωσ' ερύοντα: 
ήριπε δ' αμφ' αυτώ, νεκρός δέ οι έκπεσε χειρός. 
τού δ' 'Οδυσεύς μάλα θυμόν αποκταμένοιο χολώθη, 
βή δέ διά προμάχων κεκορυθμένος αίθοπι χαλκώ, 
στή δέ μάλ' εγγύς ιών καί ακόντισε δουρί φαεινώ 
αμφί έ παπτήνας: υπό δέ Τρώες κεκάδοντο 
ανδρός ακοντίσσαντος: ό δ' ουχ άλιον βέλος ήκεν, 
αλλ' υιόν Πριάμοιο νόθον βάλε Δημοκόωντα 
ός οι 'Αβυδόθεν ήλθε παρ' ίππων ωκειάων. 
τόν ρ' 'Οδυσεύς ετάροιο χολωσάμενος βάλε δουρί 
κόρσην: ή δ' ετέροιο διά κροτάφοιο πέρησεν 
αιχμή χαλκείη: τόν δέ σκότος όσσε κάλυψε, 
δούπησεν δέ πεσών, αράβησε δέ τεύχε' επ' αυτώ. 
χώρησαν δ' υπό τε πρόμαχοι καί φαίδιμος ''Εκτωρ: 
'Αργείοι δέ μέγα ίαχον, ερύσαντο δέ νεκρούς, 
ίθυσαν δέ πολύ προτέρω: νεμέσησε δ' 'Απόλλων 
Περγάμου εκκατιδών, Τρώεσσι δέ κέκλετ' αΰσας: 
όρνυσθ' ιππόδαμοι Τρώες μηδ' είκετε χάρμης 
'Αργείοις, επεί ού σφι λίθος χρώς ουδέ σίδηρος
χαλκόν ανασχέσθαι ταμεσίχροα βαλλομένοισιν: 
ου μάν ουδ' 'Αχιλεύς Θέτιδος πάϊς ηϋκόμοιο 
μάρναται, αλλ' επί νηυσί χόλον θυμαλγέα πέσσει. 
'`Ως φάτ' από πτόλιος δεινός θεός: αυτάρ 'Αχαιούς 
ώρσε Διός θυγάτηρ κυδίστη Τριτογένεια 
ερχομένη καθ' όμιλον, όθι μεθιέντας ίδοιτο. 
''Ενθ' 'Αμαρυγκείδην Διώρεα μοίρα πέδησε: 
χερμαδίω γάρ βλήτο παρά σφυρόν οκριόεντι 
κνήμην δεξιτερήν: βάλε δέ Θρηκών αγός ανδρών 
Πείρως 'Ιμβρασίδης ός άρ' Αινόθεν ειληλούθει. 
αμφοτέρω δέ τένοντε καί οστέα λάας αναιδής 
άχρις απηλοίησεν: ό δ' ύπτιος εν κονίησι 
κάππεσεν άμφω χείρε φίλοις ετάροισι πετάσσας 
θυμόν αποπνείων: ό δ' επέδραμεν ός ρ' έβαλέν περ 
Πείροος, ούτα δέ δουρί παρ' ομφαλόν: εκ δ' άρα πάσαι 
χύντο χαμαί χολάδες, τόν δέ σκότος όσσε κάλυψε. 
Τόν δέ Θόας Αιτωλός απεσσύμενον βάλε δουρί 
στέρνον υπέρ μαζοίο, πάγη δ' εν πνεύμονι χαλκός: 
αγχίμολον δέ οι ήλθε Θόας, εκ δ' όβριμον έγχος 
εσπάσατο στέρνοιο, ερύσσατο δέ ξίφος οξύ, 
τώ ό γε γαστέρα τύψε μέσην, εκ δ' αίνυτο θυμόν. 
τεύχεα δ' ουκ απέδυσε: περίστησαν γάρ εταίροι 
Θρήϊκες ακρόκομοι δολίχ' έγχεα χερσίν έχοντες, 
οί ε μέγαν περ εόντα καί ίφθιμον καί αγαυόν 
ώσαν από σφείων: ό δέ χασσάμενος πελεμίχθη. 
ώς τώ γ' εν κονίησι παρ' αλλήλοισι τετάσθην, 
ήτοι ό μέν Θρηκών, ό δ' 'Επειών χαλκοχιτώνων 
ηγεμόνες: πολλοί δέ περί κτείνοντο καί άλλοι. 
''Ενθά κεν ουκέτι έργον ανήρ ονόσαιτο μετελθών, 
ός τις έτ' άβλητος καί ανούτατος οξέϊ χαλκώ 
δινεύοι κατά μέσσον, άγοι δέ ε Παλλάς 'Αθήνη 
χειρός ελούσ', αυτάρ βελέων απερύκοι ερωήν: 
πολλοί γάρ Τρώων καί 'Αχαιών ήματι κείνω 
πρηνέες εν κονίησι παρ' αλλήλοισι τέταντο. 
Επιστροφή στα περιεχόμενα  -   |   -  Α/ Β/ Γ/ Δ/ Ε/ Ζ/ Η/ Θ/ Ι/ Κ/ Λ/ Μ/ Ν/ Ξ/ Ο/ Π/ Ρ/ Σ/ Τ/ Υ/ Φ/ Χ/ Ψ/ Ω/